Xác định điều kiện lên men thích hợp cho chủng xạ khuẩn Streptomyces sp. VNUA116 nhằm tăng khả năng kháng nấm Fusarium oxysporum f. sp. cubense gây bệnh héo rũ trên cây chuối
抄録
Nghiên cứu tập trung xác định thành phần môi trường (nguồn carbon, nồng độ carbon, nguồn nitơ) và các điều kiện lên men (nhiệt độ, pH) thích hợp nhằm nâng cao khả năng kháng nấm bệnh Fusarium oxysporum f. sp. Cubense Tropical Race 4 (Foc Tr4) gây bệnh héo rũ trên cây chuối của chủng xạ khuẩn Streptomyces sp. VNUA116 (chủng VNUA116). Bằng phương pháp khuếch tán trên đĩa thạch đã xác định được chủng VNUA116 có khả năng đối kháng mạnh với nấm bệnh Foc Tr4 ở các điều kiện lên men: môi trường khoáng YIM 301, nguồn carbon CB1 (tinh bột tan 40 g/l, D-glucose 1 g/l) và nguồn nitơ N1 (cao thịt bò 3 g/l, cao nấm men 5 g/l, pepton 3 g/l). Đồng thời, các điều kiện lên men tối ưu như pH 7, nhiệt độ 30oC, chủng VNUA116 thể hiện khả năng kháng nấm Foc Tr4 mạnh nhất với đường kính vòng kháng nấm đạt 30,67±0,58 mm sau 10 ngày nuôi cấy. Nghiên cứu này đã xác định được chủng VNUA116 ở các điều kiện lên men tối ưu thể hiện khả năng ức chế nấm Foc Tr4 lên đến 93,20%, tương đương với nồng độ Ridomil gold 68WG 3 g/l trong phòng thí nghiệm. Điều này khẳng định chủng VNUA116 có nhiều tiềm năng ứng dụng trong sản xuất chế phẩm sinh học dùng trong phòng trừ bệnh héo rũ Panama trên cây chuối.