Trồng trọt

Một số biện pháp kỹ thuật nâng cao năng suất, chất lượng cà rốt

Giới thiệu một số biện pháp kĩ thuật nhằm nâng cao năng suất, chất lượng và mẫu mã sản phẩm cho củ cà rốt, bao gồm các khâu: giống, chọn đất, xử lý đất trồng, làm đất lên luống, gieo hạt, bón phân, tỉa cây, chăm sóc, thu hoạch

Để nâng cao năng suất, chất lượng và mẫu mã sản phẩm, xin đưa ra một số biện pháp kĩ thuật cần lưu ý như sau:  

Giống: Cà rốt Nhật F1 TI-103, Super VL-444, Super VL-108, F1 - Sister là những giống đang được thị trường ưa chuộng.

Chọn đất: Cà rốt ưa các loại đất có tầng canh tác dày, thoát nước tốt, thành phần cơ giới nhẹ, tơi xốp. Tốt nhất là đất bãi phù sa ven sông.

Xử lý đất trồng: Trước khi gieo từ 2 - 3 ngày, rải thuốc sâu Diazan 10H, Regent...  vào đất. Phun thuốc bệnh Validacin, Anvil, Tilt super... để diệt côn trùng cắn rễ, thân và các loại nấm gây thối rễ, củ ở trong đất.

Làm đất lên luống: Đất trồng làm kỹ, đất quá to ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của bộ rễ. Rải phân vô cơ lót khi làm đất lần cuối. Lên luống cao 30-35 cm, rãnh rộng 30 cm. Sau khi lên luống, rải phân hữu cơ hoai mục đều trên mặt luống, trộn đảo kỹ, san phẳng và gieo hạt.

Gieo hạt: Lượng giống 100 - 120 gr/sào Bắc bộ (360m2). 

Trước khi gieo hạt cần chà xát nhẹ cho gãy hết lông cứng, ngâm nước 8 - 10 giờ, ủ hạt 24 giờ trong khăn ẩm. Trộn đều hạt với vôi bột hoặc bột phấn trắng. Gieo 3 hàng theo chiều dọc luống. Khoảng cách hàng 20cm, hạt cách hạt 3 - 4cm. Tưới ẩm, phun thuốc trừ cỏ Dual hoặc Heco,...  rồi phủ kín rơm rạ lên mặt luống.

Giữ ẩm thường xuyên trước khi cây mọc. Khi cây mới mọc phun thuốc phòng trừ sâu xám, sùng trắng bằng thuốc Prevathion, Peran hoặc Diazan; bệnh lở cổ rễ dùng thuốc Carbedazin hoặc Validacin.

Lượng phân (tính cho 1 sào Bắc bộ): Phân chuồng 3 - 4 tạ; Đạm urê 6 - 8kg; Supe lân 15 -20 kg; Kali 7 - 8 kg. Trong đó, nguồn phân chuồng nhất là phân gà mục là rất hữu ích cho cây cà rốt vì làm đất tơi xốp, giàu mùn, cây ít bị thối củ hay đứt rễ mọc chà chạnh. Nếu không có phân chuồng cần thay thế bằng phân hữu cơ vi sinh (số lượng bằng 1/10 so với phân chuồng).

Với các vùng chuyên canh cà rốt nên thay thế lượng phân bón vô cơ trên bằng phân NPK với lượng 7 - 8 kg phân NPK 16.16.8 cộng 20kg phân NPK 7.7.14 bón cho 1 sào Bắc bộ.

Cách bón:

Cách 1: Nếu sử dụng phân đơn, cách bón như sau:

- Bón lót phân chuồng + 100% lân + 2kg urê + 3kg kali.

- Thúc 1: Khi cây cao 5 - 7cm: 1 - 2kg urê + 0,5 - 1kg kali.

- Thúc 2: Khi tỉa cây (cây cao 10 - 15cm): 2 - 3kg urê + 1  -2kg kali.

- Thúc 3: Khi đường kính củ 2 - 2,5cm: 1 - 2kg urê + 2 - 3kg kali.

Cách 2: Nếu dùng phân hỗn hợp NPK cách bón như sau:

- Bón lót phân chuồng + 7 - 8 kg NPK loại 16-16-8 hoặc 13-13-13 + TE.

- Bón thúc lần 1 (sau gieo 15 - 20 ngày): 10 - 14kg NPK loại 7-7-14.

- Bón thúc lần 2 (sau gieo 30 ngày): 7 kg NPK loại 7-7-14.

- Bón thúc lần 3 (sau gieo 45 - 50 ngày): 3 - 5 kg NPK loại 7-7-14.

Thực tế tại các vùng chuyên canh cà rốt nổi tiếng của tỉnh Hải Dương, khi áp dụng công thức bón phân thứ 2 với các loại phân nông dân quen gọi là “thức ăn sở trường của cà rốt” đã đem lại hiệu quả rõ rệt. Nhiều loại phân bón tỷ lệ khác đã được thử nghiệm nhưng đều không có hiệu quả cao hơn các loại phân trên.

Tỉa cây: Khi cây cao 5 - 8 cm thì tỉa lần 1, tỉa bỏ những cây xấu. Khi cây cao 10 – 15 cm thì tỉa lần thứ 2, tỉa định cây khoảng cách từ 15 - 16 cm đối với vụ sớm, 10 -12cm đối với chính vụ.

Chăm sóc:

- Thời kỳ cây con (chưa hình thành rễ củ), cần luôn giữ ruộng sạch cỏ, giữ ẩm thường xuyên cho cây và hạn chế tưới rãnh.  

- Cần phủ 1 lớp rơm rạ mỏng trên mặt luống sau gieo nhằm hạn chế đất bị đóng váng ảnh hưởng đến cây mọc mầm và còn giữ ẩm đất, hạn chế cỏ dại sau này.

- Giai đoạn cây con từ 3 lá đến tỉa định cây lần cuối cần áp dụng phương pháp tưới rãnh để rễ ăn sâu, hạn chế tưới ẩm quá trên bề mặt sẽ làm cho củ sau này bị ngắn.

- Giai đoạn phát triển củ cho đến khi thu hoạch cần duy trì độ ẩm luống khoảng 60-70% để củ nhẵn, ít phân nhánh, mập, đều. Không nên tưới rãnh, không tưới quá ẩm hay để ruộng quá khô sẽ làm củ dễ bị bệnh thối hoặc nứt.   

- Sau khi gieo hạt, phủ rơm - rạ, tưới nước từ 1- 3 ngày cho bề mặt đất ổn định mới phun thuốc trừ cỏ. Dùng thuốc an toàn để trừ cỏ.

- Cà rốt cần đất tơi xốp để phát triển củ. Cho nên một vụ cà rốt cần xới xáo và vun luống tối thiểu 2 lần kết hợp với bón phân thúc. Lưu ý khi củ phình to cần lấp kín vai củ. Đây là cách làm giúp vai củ cà rốt không bị xanh.

+ Lần 1: Sau khi tỉa định cây, làm cỏ, xới xáo và vun nhẹ nhằm giúp cây ăn sâu xuống, tạo tiền đề cho sự phát triển của củ.

+ Lần 2: Khi cây cà rốt bắt đầu phát triển củ, dùng cuốc vét đất ở rãnh luống phủ lên mặt luống lấp kín củ giúp cho củ không bị xanh đầu do bị tiếp xúc với ánh sáng.

- Ngoài ra cần bổ sung cho cà rốt phân bón lá vi lượng và siêu kali bằng cách hòa bình phun lên thân lá định kì 1 tuần/lần (50g kali + 1 gói siêu vi lượng/bình), nhất là thời kì cây con và thời kì cây cà rốt đang xuống củ. Làm được vậy cà rốt sẽ ít nhiễm bệnh và năng suất, phẩm chất củ tăng hơn. Mặt khác thân lá cũng sẽ ít bị bỡi, lả lướt trên mặt luống để bất đắc dĩ phải xén lá nhất là khi thời tiết có mưa phùn kéo dài.

- Sâu bệnh cần phòng trừ: Thời kì cây non cà rốt thường bị sùng trắng, sâu xám cắn đứt rễ và thân lá. Cần xử lý thuốc vào đất trước khi trồng. Thời kì cà rốt phát triển thân lá và xuống củ cây rất hay bị bệnh phấn trắng, thối đen, thối nâu củ nhất là khi thời tiết ẩm ướt kéo dài. Nông dân cần thường xuyên thăm đồng kiểm tra để phòng trừ bệnh kịp thời mới cho kết quả cao. Trong đó khâu phòng bệnh là quan trọng hơn cả.  

Thu hoạch: Tiến hành thu hoạch cà rốt khi thấy các lá dưới cây chuyển vàng, lá non ngừng sinh trưởng, củ cà rốt phát triển tròn đều. Khi nhổ tránh gây xây xát, cắt bỏ thân, lá chỉ để lại phần cuống dài 10-15cm. Làm sạch củ bằng máy chuyên dùng rồi tiêu thụ.  

5312-ntm.001729_bien-phap-nang-cao-nang-xuat-ca-rot.pdf