Khoa học - Y dược

Các nhà di truyền học xác định con đường phân tử cho rối loạn liên quan đến tự kỷ (22/02/2019)

Một nghiên cứu về Tây Nam UT liên quan đến con người và chuột mô tả chi tiết một số trường hợp các nhà nghiên cứu đã tìm ra nguyên nhân chính xác gây ra chứng rối loạn phát triển thần kinh trong trường hợp này là tình trạng hiếm gặp gọi là hội chứng oculocerebrofacial (KOS).

Ảnh: CC0 Public Domain

Nghiên cứu giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về phương pháp điều trị tiềm năng cho KOS, được đặc trưng về khuyết tật trí tuệ và thiếu lời nói. Nó cũng cho thấy những lợi ích của việc sử dụng trình tự gen hiện đại để mổ xẻ mạng lưới đột biến rộng lớn và phức tạp làm nền tảng cho chứng rối loạn phổ tự kỷ.

Tiến sĩ Maria Chahrour, nhà thần kinh học dẫn đầu nghiên cứu được công bố trong Kỷ yếu của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia (PNAS) cho biết: "Các nhà nghiên cứu đã xác định con đường phân tử rộng cho các dạng rối loạn phổ tự kỷ khác nhau. Những gì chúng tôi đang làm bây giờ là xác định con đường cụ thể như thế này có thể hành động được và có thể được nhắm mục tiêu cho liệu pháp".

Các nhà khoa học đã biết rằng sự vắng mặt của gen UBE3B dẫn đến KOS nhưng không biết những gì xảy ra bên trong não gây ra các triệu chứng. Nghiên cứu PNAS mới phát hiện ra rằng KOS có thể xảy ra khi một protein được gọi là BCKDK tích lũy trong não khi không có UBE3B, thường sẽ điều chỉnh protein BCKDK. Đột biến trong gen BCKDK cũng có thể dẫn đến rối loạn phổ tự kỷ.

Phòng thí nghiệm của Tiến sĩ Chahrour đã phát hiện ra rằng những con chuột thiếu UBE3B và có sự tích tụ protein BCKDK không còn có thể phát âm và cho thấy các triệu chứng khác của bệnh, bao gồm tăng trưởng chậm và phát triển não bất thường. Cả bệnh nhân và chuột đều có biểu hiện bất thường về máu đặc trưng. Sự phát triển đầy hứa hẹn cuối cùng có thể dẫn đến xét nghiệm máu để chẩn đoán tình trạng.

Trong khi đó, nhóm của Tiến sĩ Chahrour đã bắt đầu thử nghiệm một liệu pháp nhằm ức chế sự tích tụ BCKDK ở chuột để xem liệu chức năng não và phát âm của chúng có được phục hồi hay không. Họ lưu ý cần có nhiều nghiên cứu hơn để xác định xem liệu UBE3B có điều chỉnh con đường khác góp phần gây ra KOS hay không, nhưng cô xem xét việc tìm ra một bước đáng chú ý để hiểu về căn bệnh này.

Nhìn rộng hơn, nghiên cứu cho thấy cách giải trình tự gen có thể giúp các nhà khoa học tìm ra đột biến và sau đó kiểm tra tác động của chúng lên não, điều rất quan trọng để giải mã các quá trình sinh học diễn ra trong những điều kiện này và có thể dẫn đến việc phát triển các liệu pháp hiệu quả.

Tiến sĩ Chahrour, giải thích: "Các rối loạn phát triển thần kinh, bao gồm tự kỷ, vẫn là một lĩnh vực lớn của nhu cầu không được đáp ứng. Mặc dù giải trình tự thế hệ tiếp theo đã thay đổi lĩnh vực của chúng tôi bằng cách tìm ra đột biến, nhưng vẫn có một khoảng cách lớn trong hiểu biết cơ học của chúng tôi về những bệnh này sẽ cho phép chúng tôi chuyển những phát hiện tiền lâm sàng thành các thử nghiệm lâm sàng thành công”. 

Tiến sĩ Chahrour đã sắp xếp bộ gen của bệnh nhân bị rối loạn phổ tự kỷ và rối loạn phát triển thần kinh khác để tìm ra đột biến gây bệnh và nghiên cứu các con đường liên quan đến từng bệnh. Cuối cùng, họ hy vọng những rối loạn này có thể được chẩn đoán chính xác hơn và nhanh chóng hơn không chỉ bằng các triệu chứng quan sát được mà bằng một xét nghiệm di truyền.

Nguồn: Đ.T.V (NASATI)/www.vista.gov.vn

Cập nhật: 19/2/2019