Khoa học kỹ thuật và công nghệ

Các nhà khoa học cảnh báo sẽ có ít nước hơn trên sông băng tan chảy sau năm 2060 (22/11/2018)

Các nhà khoa học Trung Quốc đã cảnh báo rằng các sông băng tan chảy ở cao nguyên Thanh Hải - Tây Tạng, được gọi là cực thứ ba của thế giới, sẽ gây ra nguồn cung cấp nước giảm trong những thập kỷ tới, ảnh hưởng đến hàng tỷ người ở hạ lưu.

Thánh hồ Yanmdrok Lake thuộc Cao nguyên Thanh Tạng.

Cao nguyên, với hàng chục nghìn sông băng, là thượng nguồn của 10 con sông lớn nhất châu Á, bao gồm sông Dương Tử, Vàng, Indus, Yarlung Zangbo và Syr Darya, cung cấp nước cho 3 tỷ người trên khắp châu Á.

Đến năm 2060 - 2070, nhiệt độ tăng do biến đổi khí hậu sẽ dẫn đến sự giảm sông băng mạnh hơn bao giờ hết trên cao nguyên, và các con sông được tăng lưu lượng nước bằng nước nóng chảy theo mùa sẽ dẫn đến mất nước về dài hạn và do vậy tương lai sẽ cung cấp ít nước ngọt hơn, theo ông Yao Tandong, một chuyên gia về băng giá, nghiên cứu Cao nguyên Tây Tạng với Học viện Khoa học Trung Quốc.

Những ngọn núi băng hùng vĩ trên cao nguyên Tây Tạng.

Một nhóm các nhà khoa học dẫn đầu bởi Yao đã hoàn thành một nhiệm vụ nghiên cứu cao nguyên vào tháng 9/2018. Họ phát hiện ra rằng từ năm 1960 đến năm 2012, nhiệt độ tăng ở vùng cực đạt đến 0,3 đến 0,4 độ C mỗi thập kỷ, gấp hai lần mức trung bình toàn cầu, và sông băng mất 15% khối lượng. "Nếu nhiệt độ tăng lên 2 độ C trên toàn cầu như được chỉ định bởi Hội nghị Paris về biến đổi khí hậu, khu vực này có thể tăng nhiệt độ lên tới 4 độ C", Yao nói.

Sông băng tan chảy trên cao nguyên nóng hơn tạo ra nhiều nước hơn, nó đã dẫn đến băng tuyết, lũ lụt và các rủi ro khác cho khu vực. Vào năm 2016, hai sông băng đã sụp đổ và tàn phá đồng cỏ, gây ra sóng thần hồ và giết chết chín người chăn nuôi và hàng trăm gia súc ở làng Aru ở tỉnh Ngari thuộc Khu tự trị Tây Tạng. Một sông băng khác đổ sập vào tháng 10 tại sông Yarlung Zangbo ở Tây Tạng, ngăn dòng sông và tạo thành một hồ chắn. Nước ngầm thậm chí còn phá hủy một cây cầu trên sông.

Không có hành động để giảm thiểu sự nóng lên toàn cầu, thì sự gia tăng nhiệt độ sẽ làm trầm trọng thêm sự bốc hơi và đẩy nhanh tốc độ sông băng, khiến các sông băng nhỏ bao phủ dưới hai kilômét vuông biến mất, các sông băng lớn bị thu nhỏ và các con sông chính mất nước.

Vào tháng 10/2018, 16 tổ chức nghiên cứu của Trung Quốc đã đưa ra một dự án về nghiên cứu môi trường của Pan-Third Pole, một khu vực có diện tích 20 triệu km vuông bao gồm vùng cao nguyên Á-Âu. Các nhà nghiên cứu sẽ xây dựng một mạng lưới quan sát tích hợp chưa từng có với các thiết bị tiên tiến trong không khí và không gian, như vệ tinh quay quanh cực, máy bay viễn thám và các phương tiện trên không không người lái. Dự án sẽ cung cấp các chiến lược hỗ trợ và quản lý để thúc đẩy sự bảo vệ sinh thái của cao nguyên. Yao cũng kêu gọi nỗ lực chung với các nước láng giềng trong nghiên cứu khoa học "để tìm con đường phát triển bền vững của vùng cực".

Nguồn: P.A.T (NASATI)/www.vista.gov.vn

Cập nhật: 13/11/2018