Tin KH & CN Hải Phòng

Đánh giá tác động của hoạt động khai thác cát đến môi trường vùng cửa sông ven biển Hải Phòng (28/08/2019)

Chiều 26/8, tại Sở Khoa học và Công nghệ diễn ra Hội nghị tư vấn đánh giá nghiệm thu đề tài: “Nghiên cứu đánh giá tác động của hoạt động khai thác cát đến vùng cửa sông ven biển Hải Phòng”. Đây là đề tài khoa học công nghệ cấp thành phố do TS. Vũ Duy Vĩnh, Viện Tài nguyên và Môi trường biển làm chủ nhiệm.

TS. Hoàng Ngọc Tuấn - Chủ tịch Hội đồng khoa học, chủ trì hội nghị.

Theo báo cáo tại hội nghị, tính đến tháng 8/2019, tại Hải Phòng có 22 giấy phép khai thác cát của 18 doanh nghiệp vẫn còn hiệu lực. Tổng diện tích khu vực mỏ khai thác được cấp phép khai thác là 1.953,1 ha với tổng trữ lượng cát ước đạt 81,5 triệu m³. Các mỏ này tập trung ở vùng phía Đông Nam sông Văn Úc, phía Nam cửa Lạch Tray, Tây Nam cửa Lạch Huyện và phía Nam cửa Nam Triệu - Bạch Đằng. Tổng lượng cát khai thác của các mỏ đạt 9,3 triệu m³/năm.

Triển khai thực hiện đề tài, TS.Vũ Duy Vĩnh cùng các cộng sự đã tiến hành thu thập, hệ thống hóa tài liệu khảo sát, nghiên cứu, đánh giá hiện trạng môi trường và hoạt động khai thác cát tại Hải Phòng, các tác động của hoạt động khai thác đến môi trường, qua đó xây dựng 6 nhóm kịch bản với 70 dự báo về khả năng khai thác cát và những tác động của hoạt động này ở vùng cửa sông ven biển, từ đó đề xuất các giải pháp quản lý, khai thác phù hợp nhằm bảo vệ các nguồn tài nguyên và môi trường vùng ven biển.

Kết quả tính toán mô phỏng theo các kịch bản khác nhau đều cho thấy hoạt động khai thác chưa có ảnh hưởng nghiêm trọng đến tài nguyên môi trường khu vực cửa sông ven biển. Tuy nhiên, để hạn chế thấp nhất tác động đến môi trường, nhóm nghiên cứu đề xuất giới hạn lượng cát khai thác hằng năm trong khoảng 9,3 đến 15 triệu m³ trong vòng 10-15 năm tới, sau đó cần tính toán lại để hạn chế khai thác cát tại các khu vực này. Nhóm nghiên cứu cũng đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động khai thác gồm: Xây dựng và hoàn thiện chính sách pháp luật; Tăng cường phối hợp giữa các cơ quan, ban, ngành trong việc quản lý hoạt động khai thác cát; Tăng cường kiểm tra giám sát tình trạng khai thác cát tại các mỏ; Ứng dụng các phương tiện kỹ thuật và công nghệ hiện đại trong việc giám sát hoạt động khai thác; Nghiên cứu lập quy hoạch và phân định ranh giới giữa các vùng nuôi ngao và khu vực khai thác cát…

Với những kết quả đã đạt được, đề tài cung cấp nhiều luận cứ khoa học cho thành phố trong việc xây dựng cơ chế, chính sách quản lýhoạt động khai thác cát tại Hải Phòng, đồng thời tăng cường các biện pháp nhằm giảm thiểu những tác động từ hoạt động khai thác đến môi trường và hệ sinh thái vùng cửa sông ven biển.

Theo thống kê của UBND thành phố, giai đoạn 2015-2020 Hải Phòng cần 251 triệu m³ vật liệu san lấp. Trong đó đảo Vũ Yên cần 43 triệu m³, dự án Trung tâm hành chính - chính trị thành phố cần 0,7 triệu m³, dự án Cảng ngõ quốc tế Hải Phòng cần 5,5 triệu m³, đường cao tốc ven biển 4,3 triệu m³, dự án xây dựng các khu công nghiệp cần 119 triệu m³... Theo Đề án điều chỉnh “Quy hoạch thăm dò, khai thác và sử dụng khoáng sản trên địa bàn thành phố đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030”, khu vực khai thác cát là 4.400ha, trữ lượng khoảng 142 triệu m³, chỉ đáp ứng được 56,8% nhu cầu cho các dự án trên.

Nguyễn Trường Xuân