Khoa học kỹ thuật và công nghệ

Điều chỉnh thời tiết - xu hướng công nghệ trong tương lai (22/10/2019)

Điều chỉnh thời tiết hay kiểm soát thời tiết là điều khiển hoặc sửa đổi có chủ đích môi trường nhằm làm thay đổi thời tiết. Hình thức biến đổi thời tiết phổ biến nhất là “gieo hạt mây” để tạo ra khả năng có mưa hoặc có tuyết, do đó điều tiết lượng cung nước ở địa phương. Điều chỉnh thời tiết cũng có thể được sử dụng để tránh những hiện tượng thời tiết gây thiệt hại như mưa đá hoặc bão.

Hình ảnh minh họa thiết bị tạo mưa.

Ví dụ cụ thể nhất về điều chỉnh thời tiết có lẽ là súng bắn mưa đá được sử dụng để ngăn sự hình thành mưa đá trong các trận mưa giông. Loại súng này phóng các viên lựu đạn chứa tinh thể iốt bạc vào các đám mây. Nước sẽ kết lại bên trong đám mây và dính vào các tinh thể. Theo cách này, nước sẽ phân tán đi, có nghĩa là các tinh thể đá riêng lẻ sẽ nhỏ đi và ít gây thiệt hại hơn. Phương pháp được sử dụng trong canh tác nho và cam. Trong canh tác hoa quả và trồng nho, có thể tránh được thiệt hại do sương giá gây ra bằng cách tạo ra lớp khói phủ bên trên khu vực canh tác, do đó làm giảm lượng bức xạ nhiệt phát ra từ đất.

Điều chỉnh thời tiết cục bộ xuất hiện từ thế kỷ 20. Kỹ thuật điều chỉnh khí hậu đã mở rộng hơn nữa khái niệm này. Kỹ thuật điều chỉnh khí hậu là thuật ngữ chung cho một số công nghệ cho phép can thiệp có chủ đích vào hệ thống khí hậu. Điều quan trọng nhất mà các công nghệ này sử dụng để chống lại biến đổi khí hậu và cảnh báo toàn cầu là xử lý CO₂ và điều tiết ánh sáng mặt trời. Xử lý CO₂ nhằm vào các khí nhà kính trong khí quyển. Điều tiết ánh sáng mặt trời nhằm để bù đắp tác động của khí nhà kính bằng cách giảm nhiệt hấp thụ bởi đất.

Điều khiển khí hậu đang gây tranh cãi, vì những rủi ro liên quan tới việc can thiệp trên quy mô lớn tới hệ thống khí hậu. Trong Báo cáo “Climate Engineering: Hype or Despair” (Báo cáo “Kỹ thuật khí hậu: Sự cường điệu hay tuyệt vọng” của Viện Rathenau, chuyên nghiên cứu các vấn đề khoa học, đổi mới sáng tạo và công nghệ của Hà Lan) năm 2013, Viện nghiên cứu Rathenau cho rằng không có nhu cầu rõ rệt nào về những kỹ thuật này. Tuy nhiên, chắc chắn là sự can thiệp vào khí hậu nên ở quy mô lớn, tầm quốc tế và lâu dài thì mới có hiệu quả. Nhưng xét ở góc độ quy mô lớn thì phải dự đoán rõ ràng được các hậu quả. Nếu không thì tác động nghịch đảo sẽ có thể xảy ra.

Nguồn: P.A.T (NASATI)/www.vista.gov.vn

Cập nhật: 21/10/2019