Tin KH & CN trong nước

Định hướng thị trường cho doanh nghiệp ứng dụng KH&CN (05/06/2015)

Khi có định hướng phát triển tốt, các doanh nghiệp sẽ giảm thiểu được rủi ro trong việc đầu tư. Từ đó, họ sẽ mạnh dạn hơn trong việc đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng sản xuất.

Các thành quả ứng dụng KH&CN

Theo ông Đỗ Nam Trung, Trưởng phòng Quản lý công nghệ, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM, trong giai đoạn 2011 - 2014, Sở đã triển khai 8 chương trình ứng dụng KH&CN hỗ trợ doanh nghiệp.

Những chương trình hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng khoa học công nghệ còn khá dàn trải, thiếu tính gắn kết, tập trung.

Các chương trình này gồm: Chương trình hỗ trợ doanh nghiệp tái cấu trúc, đổi mới công nghệ; Chương trình Robot công nghiệp; Chương trình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; Chương trình hỗ trợ các Trung tâm ươm tạo Doanh nghiệp công nghệ….

Sau 4 năm triển khai, các chương trình này đã mang lại nhiều hiệu quả thiết thực đáng ghi nhận. Trong đó, nổi bật nhất là việc tư vấn, hướng dẫn trên 80 doanh nghiệp thành lập, trích và sử dụng Qũy phát triển KH&CN trong việc chi đầu tư đổi mới công nghệ, thiết bị, hợp lý hóa sản xuất với tổng số tiền khoảng 450 tỷ đồng.

Ở chương trình thiết kế, chế tạo máy móc, thiết bị trong nước thay thế nhập khẩu, giai đoạn 2011 - 2014, Sở cũng đã triển khai 47 đề tài nghiên cứu. Đến nay, 28 đề tài đã được nghiệm thu, thanh lý và đưa sản phẩm vào thử nghiệm hoặc chuyển giao ứng dụng vào sản xuất.

Trong đó, sản phẩm “Máy ép trục khuỷu sản xuất viên nhiên liệu” của Công ty TNHH Thiết bị công nghiệp M.T.C hay “Băng tải linh động chuyển hàng dạng bao lên xe tải và “Băng tải linh động chuyển hàng dạng bao lên Ghe - Tàu” là những đề tài thiết thực, có tính ứng dụng cao.
Do được sản xuất từ trong nước, nên những sản phẩm này có giá thành rẻ hơn sản phẩm nhập khẩu cùng loại từ 0,8 - 1,2 tỷ đồng. Tiết kiệm cho doanh nghiệp một số tiền không nhỏ để tái đầu tư, đổi mới công nghệ phục vụ sản xuất.

Đặc biệt, các chương trình Tiết kiệm năng lượng đã được triển khai không chỉ trong phạm vi thành phố mà lan rộng ra nhiều tỉnh, thành trong cả nước. Tính riêng TP.HCM, từ năm 2011 - 2014, Trung tâm Tiết kiệm Năng lượng đã tư vấn nhiều giải pháp giúp doanh nghiệp tiết kiệm được gần 17.000 kWh/ năm và 315.000 lít dầu/năm, tương đương hơn 35 tỷ đồng. Việc này góp phần giải quyết tình trạng thiếu hụt về năng lượng đang ngày càng trở nên trầm trọng.

Hỗ trợ đề tài theo công nghệ đặc thù

Dù mang lại nhiều hiệu quả đáng ghi nhận, nhưng theo ông Trung, hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng khoa học công nghệ trong thời gian qua vẫn còn khá nhiều điều hạn chế.

Trong đó, các doanh nghiệp tham gia chương trình chủ yếu vẫn là doanh nghiệp nhỏ (số lượng lao động từ 10 - 50 người), mức độ ổn định trong hoạt động sản xuất kinh doanh khá thấp, một số doanh nghiệp thậm chí còn bị giải thể vì kinh tế khó khăn. Điều này đã dẫn tới việc, các chương trình hỗ trợ của thành phố chỉ mới vừa triển khai đã phải dừng lại, gây lãng phí về thời gian, tiền bạc cũng như công sức của Ban chủ nhiệm chương trình.

“Một số doanh nghiệp vì yêu cầu của khách hàng và thị trường nên bắt buộc phải xây dựng và áp dụng Hệ thống quản lý chất lượng. Tuy nhiên, Ban lãnh đạo doanh nghiệp lại chưa có nhận thức và cam kết cao độ trong vấn đề này. Dẫn tới việc áp dụng hệ thống quản lý, công cụ nâng cao năng suất chỉ mang tính hình thức, chưa phản ánh đúng hiệu quả  thực hiện của chương trình”.

Theo ông Hồ Trọng Tiến, Phó tổng giám đốc Công ty Samco, hiện nay, việc hỗ trợ các doanh nghiệp vẫn còn mang tính nhỏ lẻ, dàn trải. Nhiều chương trình chỉ thích hợp đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ nhưng lại khó triển khai ở các doanh nghiệp lớn. Trong khi đó, đầu mối điều phối chương trình hỗ trợ còn trùng lấp, dẫn tới tình trạng các doanh nghiệp phải chạy đi chạy lại nhiều, tốn kém thời gian, tiền bạc mới xin được sự hỗ trợ.

Bà Trương Thị Hồng Hà, Công ty Công nghệ sinh học Dược Nanogen lại cho rằng, hiện nay, các khó khăn của doanh nghiệp không phải tập trung ở việc phát triển như thế nào, hợp tác với chuyên gia nước nào mà từ định hướng phát triển của công ty. Có định hướng phát triển tốt, các doanh nghiệp sẽ giảm thiểu được rủi ro trong việc đầu tư. Từ đó, sẽ mạnh dạn hơn trong việc đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng sản xuất. Nhưng để có định hướng tốt, đòi hỏi phải thông thuộc nhu cầu của thị trường, điều này không phải doanh nghiệp nào cũng làm được. Vậy thay vì để cho các doanh nghiệp tự lần mò, thành phố nên có những chương trình nghiên cứu, định hướng thị trường để cho doanh nghiệp nhìn vào đó mà phát triển.

Cùng chung quan điểm, ông Kiều Huỳnh Sơn, Giám đốc Công ty Máy và Thiết bị Thép Việt cho rằng, thay vì đầu tư dàn trải vào nhiều chương trình, sản phẩm cùng một lúc, trong thời gian tới, thành phố nên tập trung hỗ trợ phát triển các đề tài, sản phẩm theo từng giai đoạn với những công nghệ đặc thù.

Nguồn: Tạp chí Khám phá, 1/6/2015