Khoa học thường thức về hàng không học và khoảng không vũ trụ

Đông Nam Á trong “cuộc đua” công nghệ vũ trụ toàn cầu (21/06/2024)

Ngành hàng không vũ trụ Đông Nam Á phát triển nhanh chóng, trong đó có sự tăng trưởng đáng chú ý của công nghệ vệ tinh. Lĩnh vực này bao gồm việc ứng dụng khoa học và kỹ thuật để thăm dò, viễn thám và thậm chí cả du lịch vũ trụ…

Công nghệ vũ trụ ở Đông Nam Á trong “cuộc đua” công nghệ vũ trụ toàn cầu.

Với nhiều khoản đầu tư và sự tăng trưởng của ngành trong những năm gần đây, công nghệ vũ trụ ở Đông Nam Á được dự đoán sẽ đạt giá trị khoảng 3,77 tỷ USD vào năm 2025. Theo Tech Collective, vượt ra sức hấp dẫn của việc khám phá vũ trụ, ngành này sẽ tác động sâu sắc đến nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm viễn thông, giám sát môi trường, an ninh quốc gia và quản lý thiên tai.

Theo đó, công nghệ vệ tinh sẽ đóng vai trò then chốt trong việc giải quyết các thách thức của khu vực, chẳng hạn như kết nối các vùng sâu vùng xa và giám sát các hoạt động hàng hải. Chỉ riêng thị trường truyền thông vệ tinh Châu Á đã đặt mục tiêu tăng lên 14,32 tỷ USD vào năm 2025, với tốc độ CAGR là 7,1% từ năm 2020.

Những chuyến phiêu lưu đầu tiên của Đông Nam Á vào không gian

Indonesia, một trong những quốc gia đầu tiên tại Đông Nam Á có vệ tinh. Quốc gia này đã phóng Palapa-A1 vào năm 1976, làm thay đổi đáng kể bối cảnh liên lạc trong quần đảo. Theo sau đó là Thái Lan, quốc gia này đã ra mắt Thaicom vào năm 1993, phục vụ nhu cầu trong nước và phục vụ khách hàng quốc tế. Những cột mốc ban đầu này đã đặt nền móng cho khát vọng công nghệ của khu vực.

Trong những năm gần đây, công nghệ hàng không vũ trụ ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương đã tăng trưởng nhanh chóng. Các chính phủ đã nhận ra tầm quan trọng chiến lược, nên đẩy mạnh đầu tư vào cơ sở hạ tầng và nghiên cứu vào ngành này. Ví dụ, DIWATA-1 của Philippines, vệ tinh siêu nhỏ đầu tiên của nước này, được phóng vào năm 2016, đã đánh dấu một bước tiến quan trọng về năng lực của quốc gia này, chủ yếu là giám sát môi trường và nghiên cứu khoa học.

ASEAN cũng có những bước tiến và đóng góp đáng kể khác trong lĩnh vực thám hiểm không gian, như việc Malaysia và Indonesia tham gia chương trình Trạm vũ trụ quốc tế (ISS). Năm 2007, Sheikh Muszaphar Shukor trở thành người Malaysia đầu tiên bay lên vũ trụ trong khuôn khổ sứ mệnh khoa học tới ISS.

Năm 2019, Indonesia trở thành quốc gia đầu tiên ở bán đảo châu Á gửi thí nghiệm lên ISS như một phần của dự án nghiên cứu tác động của vi trọng lực lên sự phát triển của tempeh, một loại thực phẩm đậu nành lên men truyền thống. 

Sáng kiến hàng không vũ trụ Asean

Công nghệ hàng không vũ trụ đang được ứng dụng phù hợp cho từng nền kinh tế của quốc gia, chẳng hạn như ứng dụng trong giám sát cảnh quan nông nghiệp và theo dõi thiên tai

Các sáng kiến công nghệ hàng không vũ trụ hiện nay ở Đông Nam Á hiện nay bao gồm các dự án liên doanh do chính phủ lãnh đạo và đóng góp của khu vực tư nhân. 

Một ví dụ điển hình là VNREDSat-1 của Việt Nam, một công cụ quan sát trái đất được phát triển với sự cộng tác của Pháp, nêu bật trình độ ngày càng tăng của Việt Nam về khoa học quỹ đạo. Theo Tech Collective, nâng cao năng lực bản địa trong lĩnh vực này là trọng tâm chiến lược của các công ty, nhằm thoát khỏi sự phụ thuộc vào công nghệ nước ngoài.

Các công ty khởi nghiệp vũ trụ trong khu vực

Khu vực tư nhân, đặc biệt là các công ty khởi nghiệp công nghệ, đóng vai trò quan trọng trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ của ASEAN. Ví dụ: công ty khởi nghiệp SpaceIn của Malaysia tập trung phát triển vệ tinh picosatellite được thiết kế cho IoT, vào ngày 14/11/2023, đã phóng vệ tinh picosatellite đầu tiên của Malaysia, SpaceANT-D, trên tên lửa SpaceX Falcon 9 cất cánh từ Căn cứ Lực lượng Không gian Vandenberg, California.

Trong khi đó, muSpace của Thái Lan đang tập trung cung cấp các dịch vụ trên không gian dễ tiếp cận và giá cả phải chăng cho cả thị trường địa phương và quốc tế. Năm 2018, họ đã phóng tên lửa New Shepard, đánh dấu chuyến phiêu lưu đầu tiên của họ vào vũ trụ. Tiếp theo, họ thực hiện thêm hai lần phóng nữa và đến năm 2020, mở rộng sang thử nghiệm hệ thống dữ liệu và thiết bị điện tử trong không gian.

Khi công nghệ vũ trụ ở Đông Nam Á tiếp tục phát triển, tác động của khu vực đến toàn cầu là rất lớn. Đầu tư ngày càng tăng vào lĩnh vực này, cùng với khu vực tư nhân đang phát triển, cho thấy một khu vực đang cạnh tranh tích cực vì sự tiến bộ của khoa học quỹ đạo. Cuộc đua này nhằm mục đích khai thác các công cụ công nghệ cao để giải quyết các thách thức cấp bách, từ cải thiện kết nối đến thúc đẩy nghiên cứu khoa học.

Việc mở rộng biên giới khoa học tại Đông Nam Á, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ vệ tinh, là minh chứng cho tham vọng, sự sáng tạo và khả năng phục hồi của khu vực, đánh dấu một bước tiến quyết định tương lai của khu vực bối cảnh công nghệ vũ trụ trên toàn thế giới.

Ngô Huyền

Ngày cập nhật: 25/12/2023

https://vneconomy.vn/dong-nam-a-trong-cuoc-dua-cong-nghe-vu-tru-toan-cau.htm