Khoa học - Y dược

Hạt nano điều trị phục hồi ức chế khối u, làm nhạy cảm các tế bào ung thư (27/12/2019)

Tận dụng những tiến bộ trong công nghệ nano, các nhà điều tra từ Brigham đã phát hiện ra rằng việc khôi phục p53 không chỉ làm chậm sự phát triển của các tế bào ung thư gan và phổi thiếu p53 mà còn có thể khiến các khối u dễ bị tổn thương hơn với các thuốc ức chế mTOR. Trong thí nghiệm tiền lâm sàng, các nhà điều tra đã phục hồi p53 bằng cách sử dụng hạt nano mRNA tổng hợp, làm cho các tế bào ung thư phổi và ung thư dễ bị các loại thuốc ung thư có sẵn. Gen ức chế khối u p53, còn được gọi là nhân tố bảo vệ bộ gen, đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa ung thư. Vì vai trò mạnh mẽ của nó, nó là một trong những gen thường bị tổn thương nhất trong bệnh ung thư.

Cấu trúc tinh thể của liên kết DNA p53. Ảnh: Wikipedia / CC BY-SA 3.0

Các nhà điều tra từ lâu đã tìm cách khôi phục hoạt động của các gen ức chế khối u như p53. Gần đây nhất, sự chú ý đã chuyển sang một cách tiếp cận được phát triển tại Bệnh viện Brigham và Women sử dụng công nghệ nano để cung cấp RNA thông tin tổng hợp (mRNA). Tận dụng những tiến bộ trong công nghệ nano, các nhà điều tra từ Brigham đã phát hiện ra rằng việc khôi phục p53 không chỉ làm chậm sự phát triển của các tế bào ung thư gan và phổi thiếu p53 mà còn có thể khiến các khối u dễ bị tổn thương hơn với các thuốc ức chế mTOR.

Đồng tác giả Tiến sĩ Jinjun Shi, cho biết: "Các chất ức chế mTOR đã được phê duyệt để điều trị một số loại ung thư nhưng không hoạt động tốt trong các thử nghiệm lâm sàng đối với nhiều bệnh ung thư phổ biến. Chúng tôi trình bày bằng chứng ở đây rằng việc sử dụng nền tảng hạt nano mRNA lai lipid-polymer mà chúng tôi đã phát triển để khôi phục p53 có thể làm nhạy cảm các tế bào ung thư với các chất ức chế mTOR. Đây là sự kết hợp mạnh mẽ để điều trị ung thư”.

Nhóm nghiên cứu đã sử dụng một nền tảng hạt nano phản ứng oxi hóa khử để cung cấp mRNA tổng hợp mã hóa p53. P53 tổng hợp gây ra sự bắt giữ chu kỳ tế bào, chết tế bào và làm chậm sự phát triển của tế bào ung thư gan và tế bào ung thư phổi trong đó p53 đã bị cạn kiệt. Ngoài ra, p53 tổng hợp làm cho các tế bào nhạy cảm hơn với everolimus, một loại thuốc là chất ức chế mTOR. Nhóm nghiên cứu báo cáo kết quả thành công trong nhiều mô hình trong ống nghiệm (in vitro) và trong cơ thể (in vivo).

Các thử nghiệm lâm sàng trước đây của everolimus đã không cho thấy lợi ích lâm sàng trong các trường hợp ung thư gan và phổi tiến triển nhưng thấy rằng đáp ứng với thuốc rất khác nhau giữa các bệnh nhân. Các nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng p53 bị thay đổi trong khoảng 36% ung thư biểu mô tế bào gan (dạng ung thư gan phổ biến nhất) và 68% ung thư phổi không phải tế bào nhỏ. Everolimus là dẫn xuất 40- O - của sirolimus và hoạt động tương tự như sirolimus như một chất ức chế mục tiêu của động vật có vú là rapamycin. Nó hiện đang được sử dụng như một chất ức chế miễn dịch để ngăn chặn sự từ chối cấy ghép nội tạng và trong điều trị ung thư tế bào thận và các khối u khác.

Các tác giả lưu ý rằng sẽ cần phát triển và đánh giá tiền lâm sàng để khám phá tiềm năng tịnh tiến và khả năng mở rộng của phương pháp này cũng như khả năng ứng dụng của nó đối với các đột biến p53 khác và các bệnh ung thư khác. Các tác giả hy vọng rằng phương pháp hạt nano mRNA này có thể được áp dụng cho nhiều thuốc ức chế khối u khác và kết hợp hợp lý với các phương thức điều trị khác để điều trị ung thư kết hợp hiệu quả.

Nguồn: Đ.T.V (NASATI)/www.vista.gov.vn

Cập nhật: 27/12/2019