Khoa học - Y dược

Hy vọng mới trong điều trị suy tim (17/10/2018)

Suy tim là một tình trạng tiến triển mạn tính mà trong đó cơ tim không thể bơm đủ lượng máu từ tim tới các cơ quan trong cơ thể. Yếu tố chính gây ra sự phát triển của tình trạng này là rối loạn canxi. Một phân tử mới được phát hiện có thể giải quyết vấn đề này sẽ có thể trở thành liệu pháp điều trị nhắm đích thế hệ tiếp theo cho suy tim.

Liệu một phân tử mới được phát hiện có trở thành mục tiêu điều trị tiếp theo cho suy tim?

Trái tim có thể co bóp, thư giãn và bơm máu qua tĩnh mạch một cách hiệu quả, một phần là do quá trình gọi là “chu kỳ tuần hoàn canxi”. Quá trình này cho phép canxi luân chuyển tuần hoàn bên trong và ngoài tế bào.

Chu kỳ này đôi khi bị suy giảm theo độ tuổi. Ngoài ra tuổi tác cũng ảnh hưởng đến tốc độ hoặc khả năng bơm máu của cơ tim. Do đó, sự rối loạn canxi có thể dẫn đến sự hình thành phát triển bệnh suy tim.

Cho đến nay, các nhà nghiên cứu tập trung chính vào việc phát triển các liệu pháp điều trị nhắm vào một phân tử có tên gọi là SERCA. Phân tử này có vai trò vận chuyển các ion canxi, đảm bảo sự ngưng nghỉ cho các cơ tim.

Trong suy tim, SERCA hoàn toàn không hoạt động đúng chức năng. Do đó một số nhà nghiên cứu hy vọng từ đặc điểm này có thể phát triển liệu pháp gen mà có thể làm tăng biểu hiện SERCA. Tuy nhiên, hiện các chuyên gia Trường Đại học Texas Southwestern và Trường Đại học Loyola Chicago, đã phát hiện ra một micropeptide, mà họ đặt tên là “dwarf open reading frame” (DWORF). DWORF liên kết trực tiếp với phân tử SERCA và tăng cường hoạt động cho phân tử này, cải thiện khả năng co bóp tim trong bệnh cơ tim. Các nhà khoa học tin rằng DWORF có thể mở đường cho phương pháp điều trị tốt hơn cho suy tim.

Tác động của DWORF lên chức năng tim 

Makarewich và nhóm nghiên cứu lần đầu tiên phát hiện ra rằng DWORF thay thế một phân tử có tên gọi là phospholamban (PLN), ức chế hoạt động SERCA. Điều này gợi ra rằng, các nhà khoa học có thể sử dụng DWORF để giúp tăng cường hoạt động SERCA, do đó cho phép tim phục hồi lại khả năng co bóp và thư giãn hiệu quả. Trong nghiên cứu này, các nhà nghiên cứu đã thực hiện nghiên cứu trên đàn chuột đã được biến đổi gen để gia tăng biểu hiện mức DWORF cao hơn, mức PLN cao hơn hoặc cả mức DWORF và mức PLN đều cao hơn. 

Khi tiến hành so sánh nhưng con chuột trong nghiên cứu với những con chuột bình thường, các nhà khoa học nhận thấy rằng những con chuột có mức DWORF cao hơn có chu trình tuần hoàn canxi tốt hơn so với những con chuột bình thường.

Đồng thời, những con chuột này có biểu hiện mức PLN cao hơn có chu kỳ tuần hoàn canxi kém hơn so với những con chuột đối chứng. Cuối cùng, ở những con chuột có mức DWORF và PLN cao hơn, DWORF đã ức chế tác động của PLN. 

“Một ứng cử viên hấp dẫn” cho các liệu pháp mới

Để củng cố những phát hiện này, các nhà nghiên cứu cũng đánh giá hiệu quả của DWORF trong một mô hình chuột mắc bệnh cơ tim giãn nở, trong đó tim trở nên mở rộng và không thể bơm máu hiệu quả.

Ở những con chuột thông thường mắc bệnh cơ tim giãn, chức năng của tâm thất trái kém, một phần của tim bơm máu ôxy vào cơ thể. Tuy nhiên, những con chuột bị bệnh cơ tim giãn mà được thiết kế để có mức DWORF cao hơn, chức năng hoạt động của tâm thất trái cho thấy tốt hơn. Trái lại, những con mà cùng mắc các vấn đề về tim giống nhau nhưng DWORF không biểu hiện, chức năng tâm thất trái thậm chí kém hơn nhiều so với nhóm đối chứng.

Makarewich và nhóm nghiên cứu cũng lưu ý rằng những con chuột có mức DWORF cao không biểu hiện một số dấu hiệu sinh lý thông thường của bệnh cơ tim, chẳng hạn như các buồng tim mở rộng, mỏng thành, các khoang buồng và khối lượng tế bào cơ tim cao hơn. Ngoài ra, những con chuột có mức DWORF cao không phát triển sự tích tụ mô sẹo trong tim (một đặc điểm khác của bệnh cơ tim).

“Những nỗ lực trước đây nhằm khôi phục SERCA để bảo vệ chống lại suy tim đã không thành công vì họ đã tập trung vào việc tăng mức độ của SERCA. Tuy nhiên, trên cơ sở những phát hiện này, nhóm nghiên cứu có thể xác định được một mục tiêu điều trị khả thi hơn. Phân tử DWORF sẽ là một ứng cử viên hấp dẫn giúp tạo ra một loại thuốc điều trị suy tim”, Eric Olson, tác giả cao cấp của nghiên cứu, cho biết.

Nguồn: P.T.T (NASATI)/www.vista.gov.vn

Cập nhật: 16/10/2018