Khoa học - Y dược

Khẩu trang tráng muối có khả năng vô hiệu hóa vi-rút Corona trong 5 phút (17/02/2020)

Trên thực tế, không phải ai cũng biết sử dụng khẩu trang y tế đúng cách. Một trong những sai lầm thường thấy ở người sử dụng là thường xuyên đưa tay lên để điều chỉnh, sau đó lại dùng tay để chạm vào mặt, hoặc dùng tay tháo khẩu trang rồi lại đeo lên mặt. Tất cả những hành động này có thể là nguyên nhân khiến các loại vi trùng, vi khuẩn trên bề mặt của khẩu trang có điều kiện xâm nhập vào cơ thể. Các chuyên gia y tế khẳng định việc đeo khẩu trang là giải pháp an toàn, giúp bảo vệ hầu hết mọi người, kể cả những người không nằm trong vùng ổ dịch Vũ Hán, Trung Quốc, khỏi sự bùng phát của dịch viêm đường hô hấp cấp do vi-rút Corona.

Hyo-Jick Choi (phải) và Ilaria Rubino (trái). Ảnh: Kendra Titley

Tuy nhiên, mới đây, Hyo-Jick Choi, giáo sư y sinh tại trường Đại học Alberta, Canada, đã đưa ra một giải pháp tiềm năng, đó là thiết kế khẩu trang tráng muối có khả năng tiêu diệt thay vì chỉ ngăn chặn những mầm bệnh có hại xâm nhập và tấn công cơ thể người. Cụ thể, ông cho biết: cấu trúc phân tử tinh thể của muối với các góc cứng và sắc nhọn có thể đâm xuyên qua và tiêu diệt các loại vi khuẩn, vi-rút.

Nhóm của Choi đã tiến hành thử nghiệm mặt nạ tráng muối trong phòng thí nghiệm vài năm qua và phát hiện ra rằng chúng có khả năng vô hiệu hóa ba chủng vi-rút cúm. Nhóm nghiên cứu đã công bố những phát hiện ban đầu trên tạp chí Khoa học báo cáo vào năm 2017.

Các nhà nghiên cứu tin rằng công nghệ vô hiệu hóa mầm bệnh của họ nếu được áp dụng sẽ giúp cải thiện đáng kể những nỗ lực ngăn chặn và phòng chống các bệnh truyền nhiễm, đồng thời, họ hy vọng sẽ sớm đưa ra thị trường sản phẩm khẩu trang đặc biệt trong vòng 18 tháng tới.

Trên thực tế, vi-rút và các mầm bệnh khác có khả năng bay lơ lửng và lây truyền qua không khí khi người mang mầm bệnh ho, hắt hơi, nói hoặc thở. Đề cập đến cơ chế hoạt động của khẩu trang tráng muối, Choi cho biết: "Những giọt dịch thể nhỏ đem theo vi-rút Corona khi người bệnh ho, hắt hơi hay nói chuyện có thể đọng lại trên bề mặt khẩu trang. Nhược điểm lớn nhất của các loại khẩu trang y tế hay khẩu trang N95 hiện nay là chúng không thể tiêu diệt được vi-rút bám trên bề mặt khẩu trang, do đó, nguy cơ lây bệnh qua tiếp xúc vẫn tiếp tục tăng cao”.

Tuy nhiên, khi khẩu trang được tráng một lớp muối tinh luyện, các giọt dịch thể chứa vi-rút trên bề mặt khẩu trang sẽ hấp thụ muối. Khi dung dịch muối bốc hơi, các tinh thể muối kết tinh trên bề mặt sẽ đâm xuyên và vô hiệu hóa hoạt động của vi-rút.

Theo Choi, quá trình nước bốc hơi này mất khá nhiều thời gian. “Trong các thử nghiệm ở phòng thí nghiệm, vi-rút bị vô hiệu quả trong vòng năm phút và cuối cùng bị tiêu diệt sau 30 phút".

Choi chia sẻ: ý tưởng cho ra đời khẩu trang tráng muối xuất phát từ một dự án trước đó của nhóm nghiên cứu, khi họ cố gắng phát triển một loại vắc-xin qua đường uống thay vì phải chích ngừa. Trong thử nghiệm, một dạng vi-rút được trộn lẫn vào dung dịch đường. Tuy nhiên, cấu trúc tinh thể của đường khiến cho các phân tử chứa vi-rút bị phá vỡ, khiến vắc-xin hoạt động không hiệu quả.

Trao đổi với Business Insider, Ilaria Rubino, nghiên cứu sinh trong nhóm của Choi cho biết: "Khi quan sát các phân tử chứa vi -rút bị phá vỡ bởi cấu trúc tinh thể của đường, chúng tôi chợt nảy ra ý tưởng áp dụng phương pháp này để tiêu diệt vi-rút".

Từ đó, nhóm nghiên cứu bắt đầu phát triển một lớp màng tráng muối và áp dụng vào các sợi trong bộ lọc khẩu trang. Sau đó, họ tiến hành thử nghiệm trên các nguyên mẫu. Rubino cho biết giải pháp tráng muối dễ dàng tích hợp vào các quy trình sản xuất khẩu trang.

Bên cạnh đó, Rubino cũng chia sẻ: "Công nghệ mới của chúng tôi có ưu điểm là không quá phức tạp nhưng mang lại hiệu quả cao. Đặc biệt, sản phẩm khẩu trang mới có thể dễ dàng triển khai với quy mô lớn bởi chi phí đầu tư thấp và vật liệu muối thì không hề tốn kém, thậm chí là rất rẻ. Điều này cũng có nghĩa là việc lựa chọn sử dụng và tích trữ sẵn khẩu trang tráng muối nhằm đối phó trong bối cảnh dịch bệnh bùng phát trong hiện tại và tương lai là vô cùng lý tưởng và cần thiết”.

Hiện tại, Choi đã được cấp bằng sáng chế tạm thời về công nghệ. Nhóm nghiên cứu hy vọng sẽ hợp tác với các công ty để mở rộng hoạt động sản xuất thương mại thiết kế khẩu trang tráng muối trong vòng hai năm.

Nguồn: P.K.L (NASATI)/www.vista.gov.vn

Cập nhật: 12/02/2020