Khoa học kỹ thuật và công nghệ

Làm chủ công nghệ chế tạo hệ thống đo địa chấn đáy đại dương tự nổi phục vụ kinh tế biển (23/12/2025)

Nhóm nghiên cứu của Viện Tự động hóa và Môi trường, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam vừa hoàn thiện hệ thống thiết bị đo địa chấn đáy đại dương tự nổi và các phân hệ liên quan, đáp ứng yêu cầu quan trắc, giám sát an toàn cho các hoạt động kinh tế biển, đồng thời làm chủ công nghệ chế tạo trong nước.

Đó là kết quả của nhiệm vụ "Nghiên cứu, thiết kế, chế tạo thiết bị đo địa chấn đáy đại dương tự nổi phục vụ phát triển kinh tế biển", thuộc Chương trình phát triển Vật lý giai đoạn 2021-2025, do GS. TS. Phạm Ngọc Hồ làm chủ nhiệm. Nhóm nghiên cứu đã hoàn thiện thiết kế, chế tạo và thử nghiệm hệ thống thiết bị đo địa chấn đáy đại dương tự nổi, cấu thành từ nhiều phân hệ phần cứng, cơ khí và phần mềm phù hợp điều kiện thực tế của Việt Nam.

Hệ thiết bị được phát triển bao gồm thiết bị đo địa chấn đáy đại dương tự nổi, module tích hợp ba loại cảm biến cùng các linh kiện điện tử liên quan, phần mềm điều khiển thiết bị và phần mềm điều khiển hoạt động trạm trung tâm. Song song với đó, nhóm triển khai bộ tài liệu hướng dẫn sử dụng, vận hành, bảo trì thiết bị, báo cáo kết quả thử nghiệm hệ thống và hồ sơ thiết kế, tích hợp sản phẩm. Tất cả các sản phẩm đều được đánh giá đạt yêu cầu theo mục tiêu đã đăng ký.

Theo báo cáo, nhu cầu quan trắc địa chấn khu vực biển và ven biển ngày càng trở nên cấp thiết nhằm phục vụ cảnh báo thiên tai, giám sát hoạt động kiến tạo, bảo đảm an toàn cho các công trình kinh tế - xã hội và các hoạt động phát triển kinh tế biển. Tuy nhiên, hệ thống thiết bị đo địa chấn đáy biển hiện đại trên thế giới có chi phí rất cao, việc bước đầu tiến hành nghiên cứu chế tạo thiết bị đo địa chấn đáy đại dương hiện đại, làm chủ công nghệ kể cả phần cứng, cơ khí và phần mềm phù hợp với điều kiện thực tế của Việt Nam có ý nghĩa hết sức quan trọng và là đóng góp chính của đề tài.

Quá trình nghiên cứu cũng mang lại những đóng góp quan trọng. Về kinh tế, hệ thống đo địa chấn đáy đại dương tự nổi và các phân hệ được nghiên cứu chế tạo trong khuôn khổ của đề tài có những chức năng mang lại hiệu quả kinh tế xã hội, môi trường khi đưa vào ứng dụng thực tế, cụ thể như: Tự động hóa được quá trình đo địa chấn và các thông số khác trong môi trường khắc nghiệt dưới nước biển, thông số đo đạc được cập nhật tự động gần với thời gian thực. Ngoài ra, hệ thống được sản xuất trong nước, không phải nhập khẩu từ nước ngoài nên góp phần tiết kiệm được một nguồn ngân sách đáng kể.

Về xã hội, đề tài góp phần quan trọng trong việc chủ động bảo đảm tự xây dựng hệ thống đo địa chấn đáy đại dương, giúp giảm thiểu các công việc thủ công do con người thực hiện dưới môi trường nước sâu đảm bảo an toàn về tính mạng và tài sản khi phải đi khảo sát địa chấn. Ngoài ra, vì thiết bị được nghiên cứu chế tạo trong nước nên cũng góp phần tích cực trong bảo vệ bí mật trong an ninh - quốc phòng và kinh tế biển./.

P.T (tổng hợp)

Ngày cập nhật: 14/12/2025

https://vnexpress.net/may-bay-canh-lien-than-hua-hen-thay-doi-nganh-hang-khong-4962728.html