Khoa học - Y dược

Loại thuốc mới có thể ngăn ngừa hoặc đảo ngược ảnh hưởng do chứng mất trí và đột quỵ (23/07/2018)

Bệnh mạch máu não nhỏ (SVD) là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất liên quan đến chứng mất trí và đột quỵ do tuổi tác. Đây là nghiên cứu mới, do Đại học Edinburgh đứng đầu đã phát hiện ra cơ chế mà SVD gây ra tổn thương tế bào não, cũng như một phương pháp điều trị tiềm năng để ngăn chặn thiệt hại và thậm chí có thể đảo ngược nó. SVD được cho là ảnh hưởng đến 45% trường hợp sa sút trí tuệ, và đại đa số những người ở tuổi cao niên có biểu hiện của một số dấu hiệu về tình trạng này. Một nghiên cứu nổi bật lên tới 95% các đối tượng trong độ tuổi từ 60 đến 90 cho thấy một số dấu hiệu của bệnh SVD khi được kiểm tra qua quét MRI.

Nghiên cứu mới này đã kiểm tra các đặc điểm bệnh lý sớm của bệnh mạch máu não nhỏ và thấy rằng rối loạn chức năng trong các tế bào nội mô là dấu hiệu đầu tiên của sự tiến triển thoái hóa của bệnh. Đây là những tế bào xếp các mạch máu nhỏ trong não và trong giai đoạn đầu của bệnh SVD, chúng tiết ra một protein làm suy yếu sản xuất myelin - hợp chất cần thiết cho việc bảo vệ tế bào não. Giả thiết là nếu rối loạn chức năng tế bào nội mô này có thể được sửa chữa thì tổn thương não sau đó từ bệnh mạch máu não nhỏ có thể được ngăn chặn. Nghiên cứu đã điều trị thành công trên những con chuột có mắc bệnh SVD được cho sử dụng các loại thuốc ổn định rối loạn chức năng tế bào nội mô. Không chỉ có triệu chứng của bệnh mạch máu não nhỏ biến mất mà, trong giai đoạn đầu của bệnh, việc điều trị đã cho kết quả đảo ngược những ảnh hưởng liên quan đến não. 

Tác giả nghiên cứu Anna Williams cho biết: "Nghiên cứu quan trọng này giúp chúng ta hiểu tại sao bệnh mạch máu não nhỏ lại xảy ra, cung cấp mối liên hệ trực tiếp giữa các mạch máu nhỏ và những thay đổi trong não liên quan đến bệnh mất trí nhớ. Cho thấy thay đổi này có thể đảo ngược, điều này mở đường cho các phương pháp điều trị tiềm năng”. Đây là giai đoạn đầu của nghiên cứu, với những hiệu ứng chỉ được chứng minh trong các mô hình động vật, nhưng rối loạn chức năng tế bào nội mô cơ bản này đã được quan sát thấy trong trường hợp của con người với bệnh mạch máu não nhỏ không triệu chứng sớm. Nhóm nghiên cứu, hy vọng nghiên cứu này giúp chuyển sang phương pháp điều trị có thể tạo ra một loại thuốc sớm hoặc thậm chí là phòng ngừa hạn chế tác dụng thoái hóa gây hại của bệnh mạch máu não nhỏ. 

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Science Translational Medicine.

Nguồn: N.T.T (NASATI)/www.vista.gov.vn

Cập nhật: 17/7/2018