Khoa học - Y dược

Men biến đổi gen để sản xuất thuốc giảm đau (04/01/2016)

Sau 10 năm nghiên cứu, nhóm nghiên cứu do kỹ sư sinh học Christina Smolke tại trường đại học Standford đứng đầu đã thành công trong việc tìm ra hơn 20 gen từ 5 sinh vật khác nhau và đưa chúng vào hệ gen của nấm men bánh mì. Qua đó, họ tạo ra hai dây chuyền lắp ráp sinh vật khác nhau và mỗi dây chuyền mất chưa đến 5 ngày để chuyển hóa đường thành một trong hai hợp chất dược liệu: hoặc là thebaine, có thể tinh chế thành thuốc giảm đau, hoặc là hydrocodone - một loại thuốc giảm đau đã được kê đơn lâu nay.

Năm nay, các nhà sinh học đã sửa gen men để biến đường thành chất sản xuất thuốc giảm đau opioid. Kỳ công này của sinh học tổng hợp, vốn chỉ có ở thuốc phiện, có thể dẫn đến các loại thuốc tốt hơn, - hay nguy hiểm hơn là chế biến morphine và heroin tại nhà.

Trong thành tựu công nghệ sinh học này, các nhà nghiên cứu đã thay đổi men để biểu hiện thêm 20 gen. Những gen này ban đầu đến từ tập hợp các loài khác nhau, trong đó có ba loại anh túc, vi khuẩn, và thậm chí cả một con chuột. Kết quả là một sinh vật có thể biến đường thành baine, thường được chiết xuất từ hoa anh túc-tiền chất của thuốc giảm đau tổng hợp như hydrocodone và oxycodone. Với hai gen bổ sung, nấm men cũng có thể làm ra hydrocodone.

Các loại men biến đổi gen mới vẫn chưa đạt hiệu quả: Để sản xuất một liều thuốc giảm đau có thể sẽ mất hàng ngàn lít men nuôi cấy. Có thể yên tâm là không thể chế biến tại nhà lượng opioid đủ để có thể phát hiện được. Các nhà hóa học dược hiện đang nghiên cứu để tăng sản lượng của nấm men và cố gắng điều chỉnh quá trình hóa sinh để sản xuất các thuốc an toàn hơn, hiệu quả hơn.

Nguồn: vista.gov.vn (Theo Science magazine, 12/2015)