Khoa học nông nghiệp

Nghiên cứu chế biến bảo quản cây đậu mèo làm thức ăn cho gia súc nhai lại ở miền núi phía Bắc (11/08/2025)

Chăn nuôi gia súc nhai lại đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam, không chỉ cung cấp nguồn thực phẩm chất lượng cao mà còn góp phần khai thác hiệu quả đất nông nghiệp kém hiệu quả, tạo việc làm ở nông thôn và tận dụng phụ phẩm nông nghiệp. Năm 2020, Việt Nam có hơn 8,5 triệu con trâu bò. Tuy nhiên, một thách thức lớn trong chăn nuôi là đảm bảo đủ thức ăn thô xanh, vốn chiếm 60-85% khẩu phần ăn của chúng, đặc biệt vào mùa khô hoặc mùa đông khi nguồn cỏ tự nhiên và cỏ trồng chỉ đáp ứng được khoảng 35-57% nhu cầu. Tình trạng thiếu thức ăn thô xanh nghiêm trọng, kết hợp với thời tiết khắc nghiệt, đã gây thiệt hại lớn cho đàn gia súc, điển hình là gần 3.000 con gia súc chết do rét đậm, rét hại đầu năm 2022 ở các tỉnh miền núi phía Bắc. Do đó, việc tìm kiếm và nâng cao tỷ lệ sử dụng các nguồn thức ăn thô mới, chất lượng cao là vô cùng cấp thiết để bù đắp lượng thức ăn thiếu hụt trong giai đoạn khan hiếm.

Cây đậu mèo được đánh giá là một nguồn bổ sung protein giá rẻ và tiềm năng do khả năng thích nghi tốt với khí hậu Việt Nam, sức chống chịu sâu bệnh cao và tốc độ sinh trưởng nhanh. Thân lá cây đậu mèo chứa khoảng 15-20% protein và có thể thu hoạch nhiều lần. Mặc dù vậy, việc trồng và sử dụng cây đậu mèo làm thức ăn cho gia súc nhai lại còn hạn chế, phương thức chế biến còn thủ công, chưa khai thác hết tiềm năng. Nhằm giải quyết tình trạng thiếu thức ăn thô xanh dinh dưỡng cho trâu bò, ThS. Hồ Thị Hiền cùng cộng sự tại Viện Chăn nuôi đã thực hiện đề tài “Nghiên cứu chế biến bảo quản cây đậu mèo làm thức ăn cho gia súc nhai lại ở miền núi phía Bắc”. Mục tiêu của đề tài là đánh giá hiện trạng cây đậu mèo tại khu vực này, đồng thời xây dựng quy trình chế biến, bảo quản và sử dụng cây đậu mèo làm thức ăn cho trâu, bò, nhằm cải thiện tình hình thiếu hụt thức ăn và nâng cao hiệu quả chăn nuôi.