Tin KH & CN Hải Phòng

Nghiên cứu đề xuất một số mô hình xử lý các bãi rác tạm phải đóng cửa đến năm 2025 trên địa bàn thành phố Hải Phòng (27/02/2025)

ThS. Đỗ Thị Hương - Phó Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường cùng các cộng sự vừa hoàn thành báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ Nghiên cứu đề xuất một số mô hình xử lý các bãi rác tạm phải đóng cửa đến năm 2025 trên địa bàn thành phố Hải Phòng sáng 26/2/2025 tại Sở Khoa học và Công nghệ Hải Phòng.

Theo Đề án số 07/ĐA-UBND ngày 25/6/2022 của UBND thành phố về Tổng thể thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn trên địa bàn thành phố Hải Phòng giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2050, Hải Phòng có 85 bãi rác tạm cần đóng cửa đến năm 2025. Tuy nhiên khảo sát cho thấy, con số thực tế hiện nay là 72 bãi rác tạm, trong đó Kiến Thụy có 23 bãi, An Lão có 22 bãi, Cát Hải có 03 bãi, Vĩnh Bảo có 19 bãi, Tiên Lãng có 05 bãi và Thủy Nguyên không có bãi rác tạm do rác đã được chuyển đến khu xử lý Gia Minh để phục vụ vận hành thử nghiệm. Nghiên cứu cũng cho thấy, trong số các bãi rác tạm, có 49 bãi rác lộ thiên, 39 bãi rác dừng tiếp nhận rác, 33 bãi rác đang hoạt động và 61 bãi rác gần đối tượng có yếu tố nhạy cảm môi trường. Tập trung phân tích các yếu tố môi trường tại 03 bãi rác tạm, trong đó 01 bãi rác tạm tại xã Quyết Tiến (huyện Tiên Lãng) và 02 bãi rác tạm tại xã Ngũ Phúc và Đoàn Xá (huyện Kiến Thụy) cho thấy, thành phần môi trường không khí xung quanh 03 bãi rác tạm đều nằm trong giới hạn cho phép theo Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về chất lượng không khí xung quanh Quy Chaun Việt Nam. Nước mặt khu vực 03 bãi rác tạm này đều bị ô nhiễm chất hữu cơ, chất rắn lơ lửng và coliform. Mức độ ô nhiễm nguồn nước mặt tại 02 bãi rác tạm dưới 10 năm thuộc xã Quyết Tiến và Ngũ Phúc cao hơn khá nhiều so với bãi rác tạm trên 10 năm thuộc xã Đoàn Xá, đặc biệt ở 02 chỉ tiêu COD và BOD₅. Chất lượng đất xung quanh 03 bãi rác tạm tại các vị trí quan trắc đều nằm trong giới hạn cho phép của QCVN 03-MT:2023/BTNMT…

Quang cảnh Hội nghị tư vấn đánh giá, nghiệm thu kết quả thực hiện nhiệm vụ.

Nghiên cứu cũng đã xây dựng bộ số liệu các thông tin và bản đồ các bãi rác tạm, đồng thời đề xuất 04 mô hình xử lý bãi rác tạm gồm: Mô hình 1 - Đóng bãi, tái sử dụng mặt bằng với 23 bãi rác tạm từ 10 năm trở lên, có khoảng cách an toàn trên 1km (Kiến Thụy: 11 bãi, An Lão: 5 bãi, Vĩnh Bảo: 4 bãi, Cát Hải: 2 bãi  và Tiên Lãng: 1 bãi); Mô hình 2 - Định hình lại bãi, theo dõi 26 bãi có tuổi dưới 10 năm, khoảng cách an toàn trên 1km (Kiến Thụy: 5 bãi, An Lão: 8 bãi, Vĩnh Bảo: 11 bãi, Cát Hải: 1 bãi  và Tiên Lãng: 1 bãi); Mô hình 3 - Đóng bãi và theo dõi 9 bãi rác tạm có tuổi bãi từ 10 năm trở lên và khoảng cách an toàn dưới 1km (Kiến Thụy: 4 bãi, An Lão: 2 bãi, Vĩnh Bảo: 2 bãi, Cát Hải: 0 bãi  và Tiên Lãng: 1 bãi); Mô hình 4 - Di dời hoặc cải tạo, thu hồi vật chất 14 bãi có tuổi bãi dưới 10 năm và khoảng cách an toàn dưới 1km (Kiến Thụy: 3 bãi, An Lão: 7 bãi, Vĩnh Bảo: 2 bãi, Cát Hải: 0 bãi  và Tiên Lãng: 2 bãi).

Việc thử nghiệm mô hình xử lý bãi rác tạm được thực hiện tại bãi rác tạm thuộc xã Quyết Tiến (huyện Tiên Lãng) trên diện tích khoảng 3.000m², với tổng khối lượng rác thải khai đào và phân loại là 7.965 tấn (vượt 225 tấn so với dự kiến); trong đó khoảng 1.300m² diện tích được cải tạo, đóng bãi, chờ phục vụ trồng cây xanh sau này, phần còn lại được tái sử dụng trong thời gian tới. Kết quả thử nghiệm đã cho thấy hiệu quả trong việc giảm ô nhiễm môi trường, mang lại hiệu quả kinh tế với việc chuyển đổi rác thải thành tài nguyên, tạo việc làm, giảm chi phí quản lý rác trong tương lai, tạo nguồn thu nhập tiềm năng). Nghiên cứu cũng đề xuất 4 phương án tái sử dụng mặt bằng bãi rác tạm sau cải tạo gồm: Chuyển đổi thành đất nông nghiệp (trồng cây ngắn ngày, chăn nuôi); Phát triển cây lâu năm và cây công nghiệp lấy gỗ; Phát triển không gian xanh phục vụ cộng đồng và Xây dựng trạm trung chuyển hoặc cơ sở xử lý rác.

Kết quả nghiên cứu đề tài được Hội đồng tư vấn, đánh giá nghiệm thu đánh giá cao. Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu cần chỉnh sửa, bổ sung các thông tin như: cần tích hợp các thông tin môi trường vào bản đồ; xem lại phương án giám sát môi trường không khí phù hợp để tiết kiệm chi phí; cần đề xuất các giải pháp tổng thể xử lý các bãi rác tạm phải đóng cửa đến năm 2025 và sắp xếp lại các tài liệu tham khảo, trích dẫn theo quy định.

Nhật Hạ