Khoa học và đời sống

Ngủ ngáy và 5 dấu hiệu bất thường của chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn (09/12/2023)

Nếu bạn ngáy to, đổ mồ hôi ban đêm, thức dậy nhiều lần trong đêm để đi vệ sinh, nghiến răng lúc ngủ và đau đầu vào buổi sáng, bạn cần đi khám bác sỹ để chẩn đoán về chứng ngưng thở trong khi ngủ.

Ngủ ngáy to là một trong những dấu hiệu của chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn. (Ảnh: iStock)

Ngủ ngáy to là một trong những dấu hiệu của chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn hoặc OSA (Obstructive Sleep Apnea) – một loại rối loạn giấc ngủ nguy hiểm khiến mọi người ngừng thở từ 10 giây trở lên trong lúc ngủ.

Tình trạng này có liên quan đến thể tích não nhỏ hơn, tổn thương đường dẫn truyền chất trắng và thậm chí tăng 3 lần nguy cơ tử vong.

Theo Viện Y học Giấc ngủ Mỹ, nếu không điều trị dứt điểm, chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn sẽ làm tăng nguy cơ bị cao huyết áp, bệnh tim, tiểu đường tuýp 2, trầm cảm và thậm chí tử vong sớm

Những người ngáy to khi ngủ có thể không nhận ra bản thân mắc chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn đường thở, trừ khi có ai đó phát hiện và nói cho họ biết. Do đó, người thân và bạn bè xung quanh cần để ý những người ngủ ngáy to và khuyên họ nên đi gặp các bác sỹ để được chẩn đoán và điều trị.

Bên cạnh việc ngáy to, OSA còn có nhiều triệu chứng khác mà mọi người không lường trước được.

Raj Dasgupta, Phó Giáo sư Y học Lâm sàng tại Trường Y Keck thuộc Đại học Nam California, cho biết: “Hơn 30 triệu người mắc chứng ngưng thở khi ngủ ở Mỹ, Tuy nhiên bệnh này thường không được chẩn đoán hoặc chẩn đoán sai, đặc biệt ở phụ nữ bởi phụ nữ không có tiếng ngáy mạnh như đàn ông.”

Phó Giáo sư Dasgupta liệt kê 5 dấu hiệu bất thường của chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn:

Đổ mồ hôi đêm

Có nhiều lý do khiến con người đổ mồ hôi vào ban đêm. Nguyên nhân phổ biến là do nhiệt độ cao, đặc biệt là vào những đợt nắng nóng dai dẳng do khủng hoảng khí hậu.

Theo Mayo Clinic, một số loại thuốc hoặc bệnh như ung thư, các vấn đề về tuyến giáp, cúm, nhiễm trùng do vi khuẩn, các triệu chứng mãn kinh… cũng có thể gây đổ mồ hôi ban đêm.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng khoảng 30% những người mắc chứng OSA có triệu chứng đổ mồ hôi đêm.

Giải thích về hiện tượng này, Phó Giáo sư Dasgupta nói: “Ngưng thở dẫn đến việc cơ thể không có đủ oxy nên con người sẽ rơi vào trạng thái ‘chiến đấu’ hoặc ‘chạy trốn’ và gây ra đổ mồ hôi ban đêm.”

Thức giấc thường xuyên

Theo Cleveland Clinic (Ohio, Mỹ), nhiều người thức dậy vào giữa đêm để đi tiểu, nguyên nhân có thể là do uống quá nhiều rượu, tiểu đường, phù nề, huyết áp cao, mang thai, các vấn đề về tuyến tiền liệt hoặc đơn giản là quá nhiều nước trước khi đi ngủ.

Tuy nhiên, “việc thức dậy ít nhất hai lần để đi tiểu đêm cũng có thể là dấu hiệu của chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn,” Dasgupta nói.

Ai cũng đôi lúc ngáy ngủ, nhưng nếu tình trạng này nghiêm trọng hơn, thì bạn nên cẩn thận vì nó có thể nguy hiểm và đe dọa đến tính mạng.

Một nghiên cứu cho thấy khoảng 50% bệnh nhân mắc OSA đều tiểu đêm và nhấn mạnh rằng việc điều trị chứng rối loạn giấc ngủ đã làm giảm số lần thức giấc giữa đêm.

Nghiến răng

Nghiến răng trong lúc ngủ cũng là một dấu hiệu tiếp theo của chứng OSA.

Có rất nhiều yếu tố gây ra chứng nghiến răng khi ngủ, nhưng nguyên nhân phổ biến nhất là chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn.

Có giải thuyết cho rằng các cơ ở miệng và hàm phải di chuyển để giải phóng đường thở bị tắc. “Điều đó chưa được chứng minh, nhưng đó là một giả thuyết đáng chú ý,” Dasgupta nói.

Hầu hết những người nghiến răng khi ngủ đều sử dụng dụng cụ bảo vệ răng do nha sỹ khuyên dùng, nhưng không ngăn chặn được các tác động tổn thương với hàm và khớp hàm. Điều đó dẫn đến sự phát triển TMJ (rối loạn chức năng), gây đau ở khớp thái dương hàm và một số hệ lụy khác.

Đau đầu buổi sáng

Các học giả đã tìm thấy mối liên hệ giữa chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn với cơn đau đầu khi thức dậy vào buổi sáng.

Chuyên gia chia sẻ: “Những cơn đau đầu do OSA xảy ra hàng ngày và có thể kéo dài vài giờ sau khi thức dậy vào buổi sáng.” Nguyên nhân gây đau đầu chưa được xác định rõ ràng và có thể do nhiều yếu tố liên quan.

Theo một nghiên cứu vào tháng 6/2015, so với những cơn đau thông thường, những cơn đau đầu do chứng ngưng thở khi ngủ không gây buồn nôn hoặc nhạy cảm với ánh sáng và âm thanh, mà thay vào đó sẽ tạo ra một cảm giác áp lực ở cả hai bên trán và kéo dài trong 30 phút.

Trầm cảm, mệt mỏi và mất ngủ

Một số triệu chứng của chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn có thể “ngụy trang” thành các vấn đề về sức khỏe tâm thần, hội chứng sương mù não hoặc các vấn đề về giấc ngủ khác.

Bác sỹ Dasgupta chia sẻ: “Giấc ngủ ảnh hưởng đến khả năng suy nghĩ, phản ứng, ghi nhớ và giải quyết vấn đề của con người.”

Phụ nữ có xu hướng không báo cáo đầy đủ về các triệu chứng như mất ngủ, mệt mỏi và trầm cảm, có thể do sự thiếu nhận thức về mức độ nguy hiểm của các triệu chứng, áp lực xã hội hoặc cảm giác không thoải mái trong việc chia sẻ các vấn đề sức khỏe tâm thần.

Nếu bị “đánh thức giữa chừng” do chứng OSA sẽ rất khó để ngủ lại, và người bị ảnh hưởng sẽ nhầm lẫn rằng bản thân mắc chứng mất ngủ mà không nhận ra rằng chứng OSA đã cản trở giấc ngủ của họ.

Dasgupta cho biết các triệu chứng mệt mỏi vào ban ngày, chẳng hạn như thiếu động lực, năng suất trong công việc và trí nhớ sụt giảm, và có xu hướng không hòa nhập xã hội, chính là dấu hiệu của bệnh trầm cảm. Những dấu hiệu này dễ bị bỏ qua nếu chúng ta không có đủ kiến thức và không đề cập với bác sỹ để được chẩn đoán rõ ràng./.

Nguồn: (Vietnam+)

Ngày cập nhật: 9/12/2023

https://www.vietnamplus.vn/ngu-ngay-va-5-dau-hieu-bat-thuong-cua-chung-ngung-tho-khi-ngu-do-tac-nghen-post912263.vnp