Khoa học tự nhiên

Những thay đổi nhỏ về nồng độ oxy có ý nghĩa lớn đối với đời sống đại dương (17/01/2019)

Các nhà hải dương học tại Đại học Rhode Island - Hoa Kỳ đã phát hiện ra rằng mức độ mất oxy ở mức độ nhẹ, hoặc khử oxy, có những hậu quả lớn đối với các sinh vật biển nhỏ gọi là động vật phù du. Động vật phù du là thành phần quan trọng của mạng lưới thức ăn trong vùng biển sâu, được gọi là tầng nước giữa. Trong lát cắt đại dương này dưới bề mặt và dưới đáy biển là những vùng tối thiểu oxy (OMZ), những vùng lớn oxy rất thấp. Không giống như "vùng chết" ven biển, nơi nồng độ oxy có thể đột ngột giảm mạnh và giết chết sinh vật biển không thích nghi với điều kiện, động vật phù du ở vùng tối thiểu oxy thích nghi đặc biệt để sống ở nơi mà các sinh vật khác - đặc biệt là động vật ăn thịt. Nhưng vùng tối thiểu oxy đang mở rộng do biến đổi khí hậu, và thậm chí những thay đổi nhỏ đối với mức oxy thấp có thể đẩy động vật phù du vượt quá giới hạn sinh lý phi thường của chúng.

Đây là Lucicutia hulsemannae - một loài giáp xác thủy sinh thuộc lớp Copepoda có khả năng chịu đựng đáng kể mức oxy cực thấp, nhưng rất nhạy cảm với những thay đổi nhỏ trong các mức đó.

Ảnh: Dawn Outram

Karen Wishner-Giáo sư hải dương học cho biết: "Mặc dù các loài động vật trong vùng tối thiểu oxy của đại dương đã thích nghi trong hàng triệu năm với lượng oxy rất thấp của môi trường sống giữa nước cực kỳ rộng rãi, chúng đang sống ở giới hạn rất lớn về khả năng sinh lý của chúng. Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy rằng chúng rất nhạy cảm với những thay đổi rất nhỏ của oxy và giảm sự phong phú khi oxy chỉ thấp hơn một chút”. 

Nhóm nghiên cứu đã tìm thấy nhiều sự thay đổi tự nhiên về nồng độ oxy trong vùng tối thiểu oxy so với trước đây. Điều này có ảnh hưởng trực tiếp đến sự phân bố của nhiều loại động vật phù du bởi vì các sinh vật phản ứng với việc giảm mức độ oxy dưới 1%. Trong khi động vật phù du đã có hàng triệu năm để thích nghi với điều kiện ở vùng tối thiểu oxy, những vùng oxy thấp này có thể mở rộng nhanh chóng do biến đổi khí hậu, dẫn đến những thay đổi lớn không lường trước được đối với hệ sinh thái giữa nước. Ví dụ, việc mở rộng vùng tối thiểu oxy vào vùng nước nông hơn có thể khiến động vật phù du dễ bị các loài săn mồi như cá hơn. Nếu điều này dẫn đến một vụ tai nạn dân số động vật phù du, nó sẽ có tác động đến toàn bộ chuỗi thức ăn.

“Mất thêm oxy trong nước biển được dự đoán trong tương lai là kết quả của sự nóng lên toàn cầu, và những động vật này có thể không thể thích nghi và tồn tại", Wishner nói. "Chúng là thành phần quan trọng của mạng lưới thức ăn của các hệ sinh thái đại dương và sự mất mát của chúng có thể ảnh hưởng đến các loài săn mồi hàng đầu, bao gồm cả cá voi và nghề cá quan trọng về mặt thương mại”. 

Nguồn: Đ.T.V (NASATI)/www.vista.gov.vn

Cập nhật: 08/01/2019