Tin KH & CN Thế giới

Nobel Y học năm 2013 (14/10/2013)

Ngày 7/10/2013, Viện Hàn lâm khoa học Thụy Điển đã công bố Giải Nobel Y học năm 2013 được trao cho ba nhà khoa học gồm hai người Mỹ - James E. Rothman thuộc Đại học Yale và Randy W. Schekman thuộc Đại học Standford - và một người Đức, Thomas C. Südhof, đang làm việc tại Đại học California (Hoa Kỳ), vì “những khám phá của họ về bộ máy điều chỉnh vận chuyển túi tiết - hệ thống vận chuyển chính trong các tế bào của chúng ta”.

Nobel y học 2013 vinh danh ba nhà khoa học đã giải mã được bí ẩn về cách thức tế bào tổ chức hệ thống vận chuyển của nó. Mỗi tế bào là một nhà máy sản xuất và chuyển đi các phân tử. Ví dụ, insulin được sản xuất và được chuyển vào máu và các tín hiệu hóa học được gọi là các chất dẫn truyền thần kinh được gửi đi từ một tế bào thần kinh này sang tế bào bào thần kinh khác. Các phân tử này được vận chuyển xung quanh tế bào trong các gói nhỏ gọi là túi tiết (vesicle). Ba nhà khoa học đoạt giải Nobel y học năm nay đã phát hiện ra các nguyên tắc phân tử quản lý cách thức vận chuyển đến đúng nơi vào đúng thời điểm trong tế bào.

Randy Schekman phát hiện ra một bộ gen liên quan đến vận chuyển túi tiết. Còn James Rothman đã làm sáng tỏ cỗ máy protein cho phép các túi này hợp nhất với mục tiêu của chúng để chuyển các phân tử. Thomas Südhof đã làm sáng tỏ về cách thức các tín hiệu hướng dẫn các túi tiết giải phóng các phân tử một cách chính xác.

Thông qua những khám phá của mình, Rothman, Schekman và Südhof đã làm sáng tỏ hệ thống điều khiển tinh vi và chính xác cho việc vận chuyển và phân phối các phân tử trong tế bào. Việc rối loạn trong hệ thống này gây ra nhiều tác hại, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh thần kinh, tiểu đường, và các rối loạn miễn dịch.

Nguồn: www.vista.vn (Theo http://www.nobelprize.org)