Khoa học tự nhiên

Ong mật “đọc bản đồ\" để tìm đường về tổ (12/06/2014)

Một nghiên cứu quốc tế của các nhà khoa học đến từ Đức, New Zealand và Hoa Kỳ cho thấy, ong mật sử dụng bản đồ trí tuệ để tìm đường về tổ theo cách giống như chim và động vật có vú.

Động vật có vú liên tục lập bản đồ trí tuệ về những nơi quen thuộc trong não của chúng, giúp chúng nhận ra điểm mốc và phán đoán hướng cũng như khoảng cách.

GS. Randolf Menzel thuộc trường Đại học Tự do Berlin, Đức thuộc nhóm nghiên cứu quốc tế cho biết: Lập luận thường cho rằng bộ não rất nhỏ của côn trùng này không thể thực hiện một nhiệm vụ khó khăn như vậy.

Bộ não của ong không có cấu trúc giống động vật có vú để lập các bản đồ trí tuệ này. Nhưng, nghiên cứu đã tiết lộ bằng chứng mới cho thấy, ong mật nhận ra các điểm mốc như hàng rào và các đặc trưng nhỏ khác như chúng ta vẽ một bản đồ. Trước đây, người ta cho rằng ong mật chủ yếu dựa vào vị trí của mặt trời làm la bàn để định hướng.

Các nhà nghiên cứu đã kiểm tra cách ong mật (Apis mellifera carnica) tìm đường về tổ khi họ thả các con côn trùng này trong bãi đất rộng cách tổ của chúng 400m.

Để xác định ong mật có dựa vào mặt trời để định hướng không, nhóm nghiên cứu đã làm mất phương hướng những con ong bằng cách gây mê toàn thân trong vòng 6h để thay đổi đồng hồ sinh học của chúng. Điều này sẽ làm cho chúng "hiểu sai" vị trí của mặt trời và có khả năng bị lạc trên hành trình về tổ.

Tuy vậy, các con côn trùng này vẫn về tổ với tốc độ và độ chính xác như những con ong không bị thay đổi đồng hồ sinh học, chứng tỏ ong mật phải sử dụng bản đồ ghi nhớ nội bộ và mặt trời để tìm đường về tổ.

GS. Menzel cho biết họ đã chứng minh sự tồn tại của bản đồ nhận thức trong việc điều hướng của ong mật. Họ phải thu thập thông tin về các vị trí riêng của chúng và vị trí mục tiêu chỉ từ quan hệ hình học của các điểm mốc mà trước đây chúng đã biết.

Phát hiện của nhóm nghiên cứu là nhờ sử dụng công nghệ mới điều hướng ong mật: đó là "radar điều hòa". Radar có thể theo dõi chuyến bay dài đến 1km của một chú ong bằng cách sử dụng bộ thu gắn ở ngực của côn trùng. Điều này cho phép các chuyên gia để quan sát việc điều hướng tự nhiên của ong mật

Nguồn: www.vista.vn (Theo BBCNews)