Khoa học - Y dược

Phát triển xét nghiệm mới ít xâm lấn hơn đối với bệnh viêm ruột (26/09/2023)

Hàng triệu người Mỹ mắc bệnh viêm ruột (IBD), xảy ra ở một trong hai dạng: bệnh Crohn hoặc viêm loét đại tràng. Mặc dù cả hai đều có những triệu chứng tương tự nhau nhưng đòi hỏi phải có các chiến lược điều trị khác nhau và xét nghiệm để phân biệt giữa chúng là các xét nghiệm xâm lấn. Báo cáo trên Tạp chí Proteome Research, nhóm tác giả cho thấy chuỗi phân tử đường được gắn vào các kháng thể một cách khác nhau ở những bệnh nhân mắc bệnh, điều này có thể dẫn đến xét nghiệm chẩn đoán dựa trên máu đơn giản.

Mặc dù bệnh Crohn và viêm loét đại tràng có các triệu chứng tương tự nhau và không rõ nguyên nhân, nhưng chúng ảnh hưởng đến nhiều phần khác nhau của đường tiêu hóa và do đó cần nhiều phương pháp điều trị. Hiện nay, việc phân biệt giữa hai loại bệnh này thường đòi hỏi những thủ tục xâm lấn, chẳng hạn như nội soi hoặc sinh thiết. Để phát triển phương án ít khó chịu hơn, một số nhà nghiên cứu đang tìm kiếm các dấu ấn sinh học trong máu hoặc các chất dịch cơ thể dễ tiếp cận khác.

Các kháng thể, còn được gọi là globulin miễn dịch, có thể đóng vai trò là dấu ấn sinh học, do globulin miễn dịch G (IgG) trước đây được chứng minh là có vai trò trong các bệnh tự miễn, bao gồm cả IBD. Nhưng một loại khác, globulin miễn dịch A (IgA), cũng có thể đóng vai trò nào đó vì nó hoạt động trong màng nhầy bao phủ và bảo vệ các cơ quan nội tạng, chẳng hạn như đường ruột.

Những phân tử miễn dịch này có thể được trang trí bằng chuỗi đường gọi là glycans và điều này có thể ảnh hưởng đến cấu trúc và chức năng của chúng. Vì bệnh Crohn và viêm loét đại tràng đều ảnh hưởng đến đường ruột nên nhóm nghiên cứu muốn hiểu quá trình glycosyl hóa IgA có thể khác nhau như thế nào giữa hai bệnh này.

Để nghiên cứu các kiểu glycosyl hóa này, nhóm tác giả đã phân tích hơn 400 mẫu huyết tương lâm sàng từ các bệnh nhân mắc một trong hai dạng IBD, cùng với gần 200 mẫu đối chứng khỏe mạnh. Sử dụng kết hợp sắc ký lỏng và khối phổ, họ đã tìm thấy hơn 30 dạng kháng thể IgA1 và IgA2 khác nhau. Glycans khác nhau giữa ba nhóm thử nghiệm.

Những bệnh nhân mắc bệnh Crohn có IgA với ít đường phân nhánh hơn nhưng nhìn chung bị glycosyl hóa nhiều hơn so với các nhóm khác. Bệnh nhân viêm loét đại tràng có nhiều glycans gắn vào đầu đối diện của chuỗi protein IgA hơn nhóm đối chứng. Một số mẫu này được sử dụng để xây dựng mô hình thống kê sơ bộ có thể dự đoán nhóm bệnh và mô hình đó có thể được mở rộng hơn nữa để sử dụng làm công cụ chẩn đoán. Các nhà nghiên cứu nói rằng công việc này có thể giúp chẩn đoán IBD dễ dàng và ít xâm lấn hơn cho bệnh nhân.

Đ.T.V (NASATI), theo https://medicalxpress.com/news/2023-09-invasive-inflammatory-bowel-disease.html, 7/9/2023