Khoa học và sản xuất

Phòng chống cúm gia cầm trong mùa dịch (27/08/2012)

Thành phố đang trong đợt dịch cúm gia cầm, bà con cần nêu cao cảnh giác và tích cực sử dụng các biện pháp phòng chống dịch bệnh hiệu quả.

Trong một đàn gia cầm mắc bệnh có thể quan sát thấy các triệu chứng sau đây:

+ Một số con chết nhanh trước khi có triệu chứng xuất hiện.

+ Sốt rất cao, tỷ lệ đẻ giảm, tăng trứng non mỏng vỏ.

+ Hắt hơi, ho, khó thở, có âm khò khè lúc thở, một số con há miệng để thở.

+ Mắt sưng phù, chảy nước mắt.

+ Có triệu chứng thần kinh như: quẹo cổ, liệt chân, sệ cánh hoặc đi xoay vòng.

+ Triệu chứng xuất huyết ở mào, tích, nhất là ở chân là rất quan trọng trong chẩn đoán phân biệt.

+ Tỷ lệ mắc bệnh có thể lên đến 100%, tỷ lệ chết trên một số đàn có thể lên đến 100%.

Xác chết của gia cầm và thủy cầm có các biểu hiện sau đây:

- Đầu mặt cổ sưng phù

- Phù thủng quanh hốc mắt

- Mào, tích bị tụ máu có màu xanh tím

- Dạ dày cơ, dạ dày tuyến, cơ tim, cơ ngực, túi Fabricius xuất huyết

- Phổi sung huyết, một vài nơi có xuất huyết

- Gan, thận, lách, tuyến tụy có những điểm hoại tử

Phòng chống dịch bệnh

Bệnh cúm gia cầm không chỉ gây dịch ở gia cầm mà còn có thể lây bệnh cho người, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển kinh tế xã hội. Không có thuốc điều trị cho gia cầm, gia cầm bệnh phải xử lý tiêu hủy để tránh lây lan.

Để phòng bệnh đạt hiệu quả cao cần phối hợp nhiều biện pháp:

- Đổi mới phương thức chăn nuôi: Chăn nuôi tập trung; chuồng trại nên cách xa khu dân cư theo qui trình chăn nuôi khép kín là điều kiện hàng đầu trong phòng bệnh. Tuy nhiên, việc nuôi gia cầm thả vườn, nuôi vịt chạy đồng là tập quán chăn nuôi lâu đời của người nông dân vẫn còn rất phổ biến, người nuôi nên biết về bệnh cúm gia cầm và áp dụng chặt chẻ các biện pháp phòng bệnh để bảo vệ đàn cũng như bảo vệ chính mình.

- Chủ động phòng dịch: Người chăn nuôi nên trình báo việc nuôi gia cầm với cơ quan thú y ngay khi mới bắt con giống về để Trạm thú y quản lý, cấp sổ theo dõi và bố trí tiêm phòng vaccin H5N1 đúng lịch.

Cho đến nay vẫn chưa có vacxin phòng cúm gia cầm trên ngan, ngỗng, chim cút, bồ câu, gà ác, các loài chim và nhiều loài động vật hữu nhũ khác. Do đó, nguy cơ nhiễm bệnh trên các loài này rất cao. Trước mắt không nuôi chung các loài này với gà vịt, đồng thời áp dụng các biện pháp phòng bệnh bằng an toàn sinh học, vệ sinh phòng bệnh, tiêu độc sát trùng và tăng cường dinh dưỡng để gia tăng miễn dịch.

- Kiểm soát giết mổ: Xây dựng các lò giết mổ gia cầm tập trung để kiểm soát nguồn gốc và tình hình dịch bệnh của gia cầm giết mổ, áp dụng dây chuyền giết mổ tự động và đóng gói sản phẩm khi đưa ra tiêu thụ.

- Không buôn bán gia cầm sống tại các chợ và khu vực đông dân cư.

- Tăng cường dinh dưỡng: Bổ sung các loại vitamin, khoáng để tăng sức đề kháng bệnh cho gia cầm.

- Tiêu độc sát trùng: Phun thuốc sát trùng 2- 3 lần/tuần (tùy quy mô và mật độ nuôi) bằng một trong các loại thuốc sau để diệt trừ mầm bệnh ở ngoài môi trường, áo quần, dụng cụ chăn nuôi, phương tiện vận chuyển:

+ VimeIodine: 15 ml/ 4 lít nước

+ Hoặc Vimekon: 100g/20 lít nước

*Chú ý: Khi phun thuốc sát trùng, cần làm vệ sinh sạch sẽ chuồng trại vì nhiều loại thuốc sát trùng sẽ giảm hoặc mất tác dụng trong môi trường có nhiều chất hữu cơ.

- Giám sát chặt chẽ sức khoẻ đàn gia cầm hàng ngày, phát hiện nhanh những biểu hiện bất thường như giảm ăn, giảm đẻ, gia cầm chết đột ngột đều phải được lấy mẫu xét nghiệm.

- Thực hiện các biện pháp nhằm ngăn ngừa sự tiếp xúc của gia cầm nuôi và dã cầm đồng thời thực hiện các biện pháp ngăn ngừa lây truyền bệnh qua các nhân tố trung gian như thức ăn, nguồn nước, phương tiện vận chuyển, khách tham quan, …

- Khi có kết quả xác định bệnh cúm phải thực hiện tiêu huỷ toàn đàn và thực hiện các biện pháp phòng chống dịch theo hướng dẫn của cơ quan thú y.

* Phòng bệnh cúm gia cầm ở người:

Hiện nay, nhiều quốc gia châu Âu, Mỹ và ngay cả Việt Nam đang nỗ lực nghiên cứu vacxin phòng cúm A H5N1 trên người, hy vọng trong thời gian ngắn sắp tới sẽ có vacxin phù hợp phòng bệnh cúm gia cầm lây nhiễm ở người. Khi chưa có vắc xin, chúng ta cần áp dụng các biện pháp phòng tránh sau đây:

- Hạn chế tiếp xúc với gia cầm, không tiếp xúc gia cầm có biểu hiện bệnh, không nên tự giết mổ và tiêu thụ gia cầm mắc bệnh. Người tham gia chống dịch phải được trang bị đầy đủ các dụng cụ bảo hộ như: áo, quần, mũ, mặt nạ che mũi, kiếng che mắt, găng tay, ủng.

- Hạn chế mua gia cầm sống, chỉ nên mua gia cầm đã giết mổ và trứng gia cầm đã qua kiểm dịch thú y, được đóng gói bảo quản có ghi rõ nơi giết mổ và hạn sử dụng.

- Chỉ ăn gia cầm và sản phẩm gia cầm đã nấu chín, không ăn tiết canh, trứng sống, trứng ốp la.

- Luôn luôn rửa tay kỹ bằng xà bông trước khi ăn.

Nguồn: Khuyến nông Việt Nam