Khoa học và sản xuất

Phương pháp chẩn đoán bệnh cho cá nuôi (25/08/2016)

Chẩn đoán bệnh cho cá nuôi rất quan trọng, đặc biệt đối với hệ thống nuôi thâm canh và bán thâm canh. Để các đàn cá nuôi được khỏe mạnh và tăng trưởng tốt, đòi hỏi người nuôi phải có kỹ năng chẩn đoán bệnh nhanh và chính xác để có được những quyết định tốt nhất về biện pháp xử lý, hạn chế những rủi ro thiệt hại trong quá trình nuôi. Bà con nông dân có thể chẩn đoán sơ bộ bệnh của cá bằng cách quan sát ao nuôi và kiểm tra cơ thể động vật thủy sản bằng mắt thường. Cụ thể như sau:

- Quan sát ao nuôi:

+ Nếu sinh vật phù du trong ao phát triển tốt, chất lượng nước đảm bảo thì cá khỏe sẽ bơi thành đàn, ăn mạnh và lặn rất nhanh khi thấy bóng người, còn cá yếu sẽ nổi lên mặt nước, bỏ ăn, bơi lờ đờ tách đàn hoặc dạt bờ vào sáng sớm và chiều tối.

+ Nếu thấy cá chết chỉ xảy ra trên một loài hoặc một lứa tuổi thì có thể do một bệnh gây ra, nếu xảy ra trên nhiều loài và nhiều lứa tuổi thì có thể do yếu tố môi trường.

- Kiểm tra cơ thể động vật thủy sản bằng mắt thường:

Quan sát theo thứ tự từ đầu đến miệng, mắt, nắp mang, vẩy, vây, tia vây kiểm tra các tác nhân gây bệnh như: Nấm thuỷ my, rận cá, trùng mỏ neo, đỉa, giun, bào nang của ký sinh đơn bào. Nếu có các vết loét trên da cần kiểm tra xem có màu gì, ở vị trí nào,...

+ Quan sát hoạt động của cá: Nếu cá thường tập trung ở cống nước chảy hoặc nổi đầu nhiều là do cá thiếu oxy; Nếu cá bị nhiễm ký sinh trùng thường ngứa ngáy, quẫy mạnh, thích cọ mình vào những vật cứng, cây cỏ; Nếu cá bị trúng độc hoặc mắc bệnh về não thường bơi vòng tròn.

+ Quan sát mang cá: Cá khỏe mạnh thì mang màu đỏ tươi; mang có màu đỏ gạch hoặc đỏ nâu là cá bị thiếu oxy; mang nhợt nhạt hoặc dính bùn là cá bị bệnh.

+ Nếu các hộ gia đình hoặc cơ sở nuôi cá có điều kiện có thể trang bị một số vật dụng như kính lúp, kính hiển vi để tiến hành soi tươi phát hiện các bệnh ngoại ký sinh trùng (trùng bánh xe, trùng mỏ neo, sán lá mang, rận cá,...) cho cá.

Các phương pháp chẩn đoán bệnh sơ bộ kết hợp với việc chẩn đoán của cán bộ kỹ thuật chuyên ngành tại từng địa phương sẽ giúp bà con xác định chính xác bệnh của cá nuôi, từ đó có biện pháp phòng và trị bệnh hiệu quả.

P.V tổng hợp (Theo Khuyến nông Hà Nội)