Khoa học kỹ thuật và công nghệ

Robot Sophia: Bước tiến mới của trí tuệ nhân tạo (13/11/2017)

Robot siêu thông minh có tên Sophia vừa được Ả Rập Xê Út trao quyền công dân đầu tiên trên thế giới. Sophia là robot của công ty Mỹ Hanson Robotics, có thể giao tiếp với con người và tự học hỏi để nâng cao trí thông minh.

Điều này đánh dấu một bước phát triển mới của công nghệ AI và kỷ nguyên mới nơi con người và robot cùng tồn tại và hòa nhập. Mặc dù vấp phải sự lo ngại từ nhiều chuyên gia (ví dụ Elon Musk) về việc trí tuệ nhân tạo và robots sẽ là nguyên nhân chính dẫn đến những cuộc chiến tàn khốc trong tương lai. Thì công nghệ AI, vẫn sẽ trở thành một nhân tố quan trọng đánh dấu những bước phát triển vĩ đại hơn của thế giới.

Nhiều chuyên gia đã dự báo các công nghệ sẽ là nền tảng cho tương lai kinh tế trong vài thập kỷ tới: đó là In 3D, Robot và IoT (Internet of Things).

Khi nói đến robots, mọi người hình dung đến những người máy với chân tay cứng ngắc, và những tác động giống như con người. Thực tình, robots trong tương lai chỉ là những máy tính lớn nhỏ với các phần mềm điều khiển ngay tại chỗ hay từ xa. Robots dùng trong dây chuyền của cơ xưởng lắp ráp ô tô chỉ là những “cánh tay” liên tục di chuyển vật liệu rồi hàn hay vặn vít. Tuy nhiên, trong tương lai gần, robots sẽ được trang bị nhiều chức năng hơn và theo ước tính của McKinsey, 40% nhân công trong các nhà máy sản xuất công nghiệp sẽ bị robots thay thế trong 20 năm tới.

Robot Sophia là cột mốc quan trọng trong tiến trình phát triển của robot và cũng là bằng chứng cho thấy công nghệ đang tiến bộ nhanh hơn. Không sở hữu một bộ não hay một trái tim như người bình thường, nhưng Sophia vẫn có khả năng biểu cảm khuôn mặt khá giống con người và biết cách đối đáp nhờ vào trí tuệ nhân tạo. Sophia có thể mỉm cười tinh nghịch, nhíu mắt, cau mày và ca hát. Nếu không có đám dây dợ lằng nhằng trên đầu, người ta có thể nhầm tưởng cô là một con người bình thường. Sophia có thể tranh luận với một người máy khác. Sophia có thể mô phỏng hơn 60 biểu cảm gương mặt con người. Trong khi, máy tính trong cơ thể giúp cô nhìn và cử động. Những người máy này có thể kết nối Wifi để sử dụng điện toán đám mây, nơi họ có thể chia sẻ và cập nhật một lượng lớn kiến thức.

Ông Hanson, Giám đốc điều hành của Hanson Robotics, cho rằng, khi trí thông minh của người máy vượt qua con người, họ sẽ giúp chúng ta giải quyết các vấn đề lớn của thế giới. Những nhà sáng chế cũng rất biết về những lo ngại mà người máy có thể gây ra trong tương lai. Đó là khi Sophia hay một bộ máy nào đó có thể làm chủ công nghệ điều khiển hệ thống phòng thủ tên lửa hoặc quản lý sàn giao dịch chứng khoán. Giải pháp để mọi việc đi đúng hướng và không gây ra hậu quả, đó là làm cho Sophia biết quan tâm đến con người và dạy họ cách yêu.

Robot Sophia đã xuất hiện rất nhiều nơi, từ các diễn đàn kinh tế tới trụ sở Liên Hợp Quốc để gửi đi một thông điệp "tôi đến đây để giúp con người tạo ra tương lai". Người sáng lập robot này cho biết Sophia là một cỗ máy có khả năng tiến hóa, giúp kết nối với mọi người không phân biệt tuổi tác, giới tính và văn hóa. Trong khi đó, nhiều người lại lo ngại về mặt trái của một xã hội nơi robot vượt khỏi tầm kiểm soát của con người.

Ứng dụng phổ thông nhất hiện nay của robot là máy bay không người lái (drones), đang được quân đội Mỹ điều động khắp các mặt trận. Giá bán của drone đã xuống khá thấp để những công ty thương mại hay cá nhân có thể sở hữu; nhưng chính phủ Mỹ vẫn chưa soạn thảo xong luật kiểm soát về sự an toàn hay việc lợi dụng drones trong các dịch vụ phi pháp (do thám của tư nhân hay vận chuyển ma tuý). Google cho biết sẽ bán ra thị trường xe hơi không người lái vào khoảng 2017. Sony cho ra đời cách đây vài năm một robot tên Asimo biết làm các công việc vặt trong nhà như tưới cây, bưng nước, ca hát nhảy múa… còn hãng Tosy của Việt Nam thì cho ra đời một robot biết đánh ping pong. Người tiêu dùng Mỹ hiện đang chuộng loại máy tự động chùi dọn nhà cửa bằng cách hút bụi thảm hay chùi sàn.

Quan trọng hơn, robots có thể thay người trong những việc nguy hiểm như gỡ bom mìn, hay độc hại như xử lý phóng xạ hay môi trường khắc nghiệt của nóng và lạnh (dương hay âm ngàn độ C)… Trong ngành y khoa, những robots siêu vi được tiêm vào bệnh nhân để dò tìm hay chữa trị những biến thái trong mạch máu và các bộ phận khác.

Trong tương lai, khi AI hoàn thiện hơn nữa thì robots sẽ hiện diện cùng khắp xã hội và chung sống hoà bình cùng nhân loại. Nhưng chỉ trong vòng 20 năm tới, chúng ta sẽ chứng kiến một cuộc cách mạng về cách vận hành sản xuất, cung cấp dịch vụ và nhiều ứng dụng do robotics đem lại.

Nguồn: NASATI