Khoa học và đời sống

Tại sao con người lại có má lúm đồng tiền? (29/08/2023)

Ở một vài nền văn hóa, người ta coi má lúm đồng tiền là biểu hiện của vẻ đẹp và sự may mắn. Nhưng tại sao một số người có chúng, một số người lại không, điều gì đã tạo ra má lúm đồng tiền?

Lúm đồng tiền ở má là do một cơ tại má gọi là cơ “Zygomaticus major” chia đôi. Cơ Zygomaticus major chịu trách nhiệm cho việc nâng cao hoặc hạ thấp khóe miệng để thể hiện các cảm xúc như vui, buồn. Trước khi sinh ra, cơ này có thể chia thành một bó cơ ở phần góc trên của miệng, và một bó cơ ở phần góc thấp hơn của miệng. Sự phân chia này tạo ra một “cái võng”, và da nơi đó có thể linh hoạt co giãn nhẹ nhàng giữa hai bó cơ. Khi bạn mỉm cười, các cơ phối hợp với nhau và lúm đồng tiền sẽ nổi bật hơn.

Mặc dù má lúm đồng tiền đôi khi được coi là một khuyết tật bẩm sinh, nhưng nhiều nhà khoa học không ủng hộ điều này bởi vì nó không gây ra bất kỳ rủi ro sức khỏe rõ ràng nào cho con người. Những người sở hữu khuôn mặt dài và hẹp thường sẽ có lúm đồng tiền dài và hẹp hơn. Trong khi đó, những người với khuôn mặt ngắn và rộng thường có lúm đồng tiền hình tròn.

Má lúm đồng tiền thường xuất hiện giống nhau ở các thế hệ kế tiếp nhau trong một gia đình. Điều này cho thấy, lúm đồng tiền là một đặc điểm có thể di truyền từ bố mẹ sang con cái. Theo một nghiên cứu đánh giá được công bố trên tạp chí Innovative Journal of Medical and Health Science vào năm 2015, những người có cha hoặc mẹ sở hữu má lúm đồng tiền thì họ sẽ có xác suất thừa hưởng đặc điểm này từ 25-50%. Trong trường hợp cả bố và mẹ đều có má lúm đồng tiền, xác suất sẽ tăng lên mức từ 50-100%.

Cơ chế di truyền của má lúm đồng tiền cho đến nay vẫn chưa được nghiên cứu kỹ lưỡng, với rất ít các khám phá liên quan đến vấn đề này. Tuy nhiên, nhiều nhà khoa học tin rằng má lúm đồng tiền là đặc điểm di truyền được mã hóa trên nhiễm sắc thể thường (không phải nhiễm sắc thể giới tính) và nó là tính trạng trội. Chỉ cần một gene trong cặp gene là đủ để mã hóa cho sự xuất hiện của lúm đồng tiền, và gene này có thể di truyền từ cả cha hoặc mẹ.

Theo Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Di truyền, lúm đồng tiền có thể tồn tại trong suốt cuộc đời hoặc biến mất khi người ta lớn lên. Một lý do cho sự tồn tại nhất thời này là có liên quan đến chất béo tích tụ ở má trong thời thơ ấu. Mọi người thường mất dần chất béo ở khu vực má khi họ lớn lên, cơ mặt căng và giãn ra khiến cho lúm đồng tiền biến mất. Má lúm đồng tiền hình thành ở một hoặc cả hai bên má, nhưng má lúm đồng tiền đơn lẻ (chỉ xuất hiện ở một bên má) là rất hiếm. Chúng có thể khác nhau về độ sâu, kích thước ở hai bên khóe miệng, và xuất hiện sâu hơn khi mọi người mỉm cười hoặc cười lớn.

Từ những thế hệ ngày xưa cho đến nay luôn coi má lúm đồng tiền là một đặc điểm hấp dẫn trên cơ thể. Văn hóa Trung Hoa cũng coi chúng như một biểu tượng của sự may mắn, còn văn hóa Ả Rập coi đó là biểu tượng của cái đẹp. Vì thế, nhiều người đã nhờ đến các bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ để tạo ra má lúm đồng tiền. Các bác sĩ sẽ tạo sẹo ở lớp hạ bì trên khuôn mặt và loại bỏ phần cơ bám trong vùng, bằng cách này sẽ dẫn đến việc da bị lõm khi chúng ta cười, để lộ má lúm đồng tiền trông tự nhiên hơn.

Triệu Cẩm Tú, (NASATI), tổng hợp 8/2023

Ngày cập nhật: 29/8/2023

https://vista.gov.vn/vi/news/khoa-hoc-doi-song/tai-sao-con-nguoi-lai-co-ma-lum-dong-tien-7258.html