Khoa học - Y dược

Thiết bị giá rẻ phát hiện ung thư tuyến tiền liệt và ung thư trực tràng trong vòng một giờ (25/11/2024)

Các nhà nghiên cứu tại Đại học Texas, El Paso (UTEP) đã chế tạo được thiết bị di động có thể phát hiện ung thư trực tràng và tuyến tiền liệt với giá thành rẻ và nhanh hơn so với các phương pháp hiện có. Nhóm nghiên cứu tin rằng thiết bị này sẽ đặc biệt hữu ích cho các quốc gia đang phát triển có tỷ lệ tử vong do ung thư cao hơn một phần là do rào cản trong chẩn đoán y tế.

XiuJun (James) Li, giáo sư hóa học và hóa sinh tại UTEP cho biết: "Thiết bị chip sinh học mới có giá thành thấp chỉ vài đô la và khá nhạy, giúp bất kỳ ai, dù giàu hay nghèo, đều có thể chẩn đoán bệnh chính xác. Công cụ di động này loại bỏ nhu cầu sử dụng các thiết bị chuyên dụng”.

Các phương pháp thương mại phổ biến phát hiện chỉ dấu sinh học của bệnh ung thư, được gọi là ELISA, đòi hỏi phải có thiết bị đắt tiền mới cho kết quả chính xác và thời gian xử lý mẫu kéo dài 12 giờ hoặc lâu hơn. Sự chậm trễ này gia tăng tại các vùng nông thôn ở Hoa Kỳ hoặc các nước đang phát triển, vì mẫu bệnh phải được vận chuyển đến các thành phố lớn bằng các thiết bị chuyên dụng, góp phần làm tăng tỷ lệ tử vong do ung thư.

GS. Li cho rằng: “Nếu phát hiện sớm dấu ấn sinh học trước khi ung thư di căn, bạn sẽ tăng cơ hội sống sót cho bệnh nhân. Bất kỳ sự chậm trễ nào trong việc xét nghiệm, đặc biệt là ở những khu vực không có điều kiện tiếp cận với các công cụ và thiết bị đắt tiền, đều có thể gây ảnh hưởng xấu đến khả năng tiên lượng bệnh”.

Thiết bị mới ở dạng vi lưu, có nghĩa là nó có thể thực hiện nhiều chức năng chỉ bằng một lượng chất lỏng rất nhỏ. Thiết bị có tên PiPP (paper-in-polymer-pond’) với cấu trúc là giấy đặc biệt được đặt trên khung polyme. Giấy sẽ thu thập các chỉ dầu sinh học của protein ung thư trong các mẫu máu chỉ trong vài phút. Sau đó, giấy sẽ đổi màu và mức độ đậm nhạt của màu sắc cho thấy loại ung thư nào được phát hiện và mức độ tiến triển của bệnh. Cho đến nay, nghiên cứu tập trung vào ung thư tuyến tiền liệt và ung thư đại tràng, nhưng theo GS.Li, phương pháp mới có thể áp dụng cho nhiều loại ung thư.

Thiệt bị có thể phân tích một mẫu trong một giờ, trong khi với phương pháp truyền thống là 16 giờ. Thiết bị cũng nhạy hơn khoảng 10 lần ngay cả khi không sử dụng các dụng cụ chuyên dụng. Nghĩa là thiết bị có khả năng phát hiện các chỉ dấu sinh học của ung thư xuất hiện với số lượng nhỏ hơn, đặc trưng cho ung thư ở giai đoạn đầu.

Mẫu thiết bị phát hiện ung thư tuyến tiền liệt và ung thư trực tràng cần được hoàn thiện và thử nghiệm trên bệnh nhân thông qua thử nghiệm lâm sàng, do đó, có thể mất vài năm mới được đưa vào sử dụng. Hơn nữa, sẽ cần có sự chấp thuận của Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm trước khi được các bác sĩ sử dụng./.

N.P.D (NASATI), theo Technologynetworks, 11/2024

Ngày cập nhật: 15/11/2024

https://www.vista.gov.vn/vi/news/khoa-hoc-y-duoc/thiet-bi-gia-re-phat-hien-ung-thu-tuyen-tien-liet-va-ung-thu-truc-trang-trong-vong-mot-gio-10206.html