Khoa học - Y dược

Vắc xin heroin có thể chống lại ma túy (28/06/2017)

Một nhóm các nhà khoa học đến từ Viện Nghiên cứu Scripps (TSRI) ở Hoa Kỳ cho biết, họ có thể tiến gần hơn đến việc phát triển loại vắc xin giúp ngăn chặn mức độ nghiện ma túy lâu dài. Họ đã phát triển phương pháp điều trị, sau khi thử nghiệm có hiệu quả ở khỉ, tiến tới mở đường cho những thử nghiệm lâm sàng ở người.

Ông Paul Bremer - Nghiên cứu sinh của TSRI đồng thời là tác giả nghiên cứu, cho biết, loại vắc xin này sẽ tách các phân tử tác động đến trí tuệ mà heroin đưa tới và ngăn ngừa sự phân loại của não. Về cơ bản nó sử dụng cơ chế bảo vệ tự nhiên của cơ thể để vô hiệu hoá ma túy. Heroin gây ra kích thích mạnh bằng cách kích hoạt thụ thể opioid trong hệ thần kinh, tạo ra cảm giác hưng phấn. Sự nguy hiểm là ma túy có thể làm cho cơ thể có cảm giác quá thoải mái, gây ra sự suy giảm hít thở. Nguyên nhân chung của tử vong ở những người dùng quá liều heroin là ngừng thở.

Theo số liệu của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Bệnh (CDC) số ca tử vong liên quan đến heroin ở Hoa Kỳ đã tăng gấp 4 lần trong khoảng từ năm 2010 đến năm 2015, làm cho gần 13.000 người chết vào năm 2015.

Vắc-xin mới có dạng giống một phần của phân tử heroin và làm cho hệ miễn dịch nhận ra heroin như bên ngoài cơ thể để chống lại như nó là virut. Bằng cách này, kháng thể của cơ thể sẽ chặn heroin và tránh cho người dùng có cảm giác phê.

Trưởng nhóm nghiên cứu Kim Janda - Giáo sư hóa học của TSRI cho biết: “Để đơn giản hóa, vắc-xin đã cứu được nhiều mạng sống hơn trong 50 năm qua so với bất kỳ giai đoạn điều trị nào khác”. Chúng tôi đã nghiên cứu vắc-xin heroin trong hơn 8 năm và đã thử nghiệm thành công vắc-xin trên chuột. Trong cuộc thử nghiệm gần đây nhất, nhóm nghiên cứu đã cho 3 liều vắc xin heroin đến 4 con khỉ vượn cáo tại Trường Đại học Virginia Commonwealth. Kết quả cho thấy vắc-xin đã làm việc để ngăn chặn tác dụng của heroin ở khỉ. Hơn nữa, 2 trong số 4 con khỉ đã nhận được vắc-xin trong nghiên cứu thí điểm cơ bản 7 tháng trước đó đã cho thấy sự gia tăng sức đề kháng với mức cao của heroin với liều tiêm vắc-xin tiếp theo.

Paul Bremer cho biết: “Đây là nghiên cứu đầy hứa hẹn bởi vì vắc-xin thực nghiệm khác nhằm mục đích giúp người dùng ma túy liều cao đã giảm phản ứng theo thời gian. Và chúng tôi hy vọng sẽ có thể chủng ngừa cho họ trong vòng 1 đến 2 năm tới”.

Hiện nay, các loại thuốc như methadone và buprenorphine có thể giúp người sử dụng opioid chống lại cơn thèm thuốc. Một loại thuốc khác, naltrexone (được gọi là Vivitrol) được tiêm dưới dạng hàng tháng, có thể vô hiệu hoá heroin liều cao. Tuy nhiên, vắc-xin mới được thử nghiệm có thể rẻ hơn và ít phản ứng phụ hơn các thuốc khác, vì nó sử dụng hệ miễn dịch của cơ thể để vô hiệu hoá heroin.

Kim Janda nhấn mạnh: Vắc-xin heroin không phải là "viên đạn ma thuật" để chống lại sức mạnh của heroin. Bên cạnh đó những người sử dụng heroin trước hết phải sẵn sàng với sự trợ giúp và thử vắc-xin. Nguy hiểm tiềm tàng của thuốc chủng là nó sẽ không giúp ngăn chặn cơn thèm của người dùng ma túy trong thời gian cai nghiện, do vậy người dùng có thể bị cám dỗ để chuyển sang loại ma túy khác.

Theo CDC và Viện Nghiên cứu quốc gia về lạm dụng thuốc (National Institute on Drug Abuse) việc sử dụng opioid tổng hợp đã tăng lên trong những năm gần đây. Loại thuốc sản xuất bất hợp pháp có thể được sử dụng cho mục đích đó là fentanyl, là thuốc giảm đau có khả năng mạnh gấp 50 đến 500 lần so với morphine. Những người bán ma túy thường cắt giảm heroin với fentanyl, sự kết hợp này gây chết người nhiều hơn nếu chỉ sử dụng heroin không pha trộn.

Nhóm nghiên cứu của Kim Janda đang nghiên cứu vắc xin cho fentanyl và chỉ ra rằng vắc-xin này có hiệu quả ở loài gặm nhấm. Theo ý kiến của Bremer, đến thời điểm nào đó, sẽ kết hợp vắc xin heroin và fentanyl thành một loại. Sự kết hợp vắc-xin như thế dường như có hiệu quả. Hiện tại, nhóm nghiên cứu của Viện Scripps đang đàm phán với những Công ty công nghệ sinh học để phát triển thử nghiệm lâm sàng trên người cho vắc xin heroin.

Kim Janda cho biết: “Tôi hy vọng vắc xin sẽ hữu ích khi kết hợp với các loại thuốc khác. Mặc dù có những phương pháp điều trị, tôi nghĩ chúng ta cần phải xem xét thêm những cách khác để chống lại ma túy”.

Nguồn: Vista.gov.vn