Tin KH & CN trong nước

Việt Nam công bố 'vũ khí' từ thảo dược chống bệnh đái tháo đường (23/05/2019)

Khả năng hạ đường huyết vượt trội của dây thìa canh lá to là do có nhiều tác dụng, giúp ổn định đường huyết và ngăn ngừa biến chứng, dùng được cho cả đái tháo đường tuyp 1 và tuyp 2.

Hiện nay, bệnh đái tháo đường đang trở thành vấn nạn của thế kỷ 21. Tại Việt Nam, số người mắc bệnh này đang gia tăng một cách “chóng mặt” trong những năm gần đây.

Đặc biệt hơn, người mắc bệnh đái tháo đường đang có xu hướng trẻ hóa, có những em nhỏ mới chỉ 9, 10 tuổi nhưng đã mắc bệnh đái tháo đường tuýp 2.

Thông tin trên được giáo sư Giáo sư Thái Hồng Quang - Chủ tịch Hội Nội tiết đái tháo đường Việt Nam cảnh báo tại Lễ công bố kết quả nghiên cứu đề tài cấp Bộ và chuyển giao vùng trồng dây thìa canh lá to sản xuất chế phẩm DKBetics hỗ trợ điều trị bệnh đái tháo đường, do Trường Đại học Dược Hà Nội phối hợp với Công ty Cổ phần Dược khoa tổ chức.

29.000 ca tử vong hằng năm do bệnh đái tháo đường

Theo thống kê của Bộ Y tế, hiện nay, đái tháo đường đã và đang là căn bệnh nguy hiểm đe dọa sức khỏe toàn cầu nói chung và tại Việt Nam nói riêng.

Nằm trong khu vực “điểm nóng” đái tháo đường tại Tây Thái Bình Dương - khu vực đang phải chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của đại dịch thế kỷ này, Việt Nam hiện có khoảng 3,53 triệu người đang chung sống với bệnh đái tháo đường, tương đương với 6% tổng dân số (năm 2017), gấp 10 lần so với 10 năm trước đây và dự báo con số này sẽ tăng lên 6,1 triệu vào năm 2040.

Đây là căn bệnh gây tử vong đứng thứ ba trong số các bệnh không lây nhiễm tại Việt Nam với khoảng 29.000 ca tử vong hằng năm do các biến chứng liên quan.

Đái tháo đường được coi là kẻ giết người thầm lặng khi đang là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ 3 chỉ sau tim mạch và ung thư.

Giáo sư Thái Hồng Quang - Chủ tịch Hội Nội tiết đái tháo đường Việt Nam phân tích, bệnh nhân đái tháo đường ở Việt Nam đang gia tăng nhanh chóng, tỷ lệ người mắc bệnh đái tháo đường cao. Đặc biệt, người mắc bệnh đái tháo đường đang trẻ hóa.

Chương trình nghiên cứu ở người lớn mắc bệnh đái tháo đường tuýp 2 tiến hành vào năm 1990-1991 cho thấy, tỷ lệ người mắc bệnh đái tháo đường ở Hà Nội chiếm tỷ lệ 1,1%, ở Huế là 0,96%, ở Thành phố Hồ Chí Minh là 2.2%.

Đến năm 2012, Chương trình phòng chống đái tháo đường quốc gia tiến hành nghiên cứu toàn quốc cho kết quả tỷ lệ người mắc bệnh đái tháo đường trên tổng dân số là 5,4%, tại các thành phố lớn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Huế lên tới 6-8%. Đặc biệt, người mắc bệnh đái tháo đường đang gia tẳng rất nhanh và trẻ hóa.

Giáo sư Thái Hồng Quang - Chủ tịch Hội Nội tiết đái tháo đường Việt Nam phát biểu tại buổi lễ. Ảnh: PV/Vietnam+

“Bình thường bệnh đái tháo đường tuýp 2 gặp ở những người từ 40 tuổi trở lên, tuy nhiên, hiện nay tại nhiều cơ sở y tế tiếp nhận trẻ 9 tuổi mắc đái tháo đường tuýp 2. Vì sao lại có nhiều người mắc bệnh đái tháo đường trẻ hóa như vậy? Nguyên nhân chủ yếu của sự bùng nổ bệnh đái tháo đường là do chế độ ăn uống, vận động không hợp lý của lối sống xã hội hiện đại bên cạnh các yếu tố về di truyền. Trong lối sống hiện đại, những trẻ trong gia đình khá giả, hay ăn đồ ăn nhanh, lối sống ít vận động dẫn tới béo phì, từ béo phì gây nên bệnh đái tháo đường. Hiện nay, bệnh đái tháo đường đang trở thành vấn nạn của thế kỷ 21,” giáo sư Quang chỉ rõ.

Theo giáo sư Quang, việc điều trị bệnh đái tháo đường không có khái niệm điều trị khỏi bệnh, mà cần can thiệp dự phòng, phát hiện sớm để làm chậm sự phát triển của bệnh. Những người phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm, can thiệp sớm có thể 70% không mắc bệnh.

"Đánh thức" dây thìa canh lá to

Phó giáo sư Trần Văn Ơn - Nguyên Trưởng Bộ môn Thực vật (Trường Đại học Dược Hà Nội), chủ nhiệm đề tài nghiên cứu cho hay, dây thìa canh lá to là "thảo dược vàng" của núi rừng cho người tiểu đường.

Cây dây thìa lá nhỏ. Ảnh: PV/Vietnam+

Từ hơn 2.000 năm trước, cây dây thìa canh (tên khoa học là Gymnema sylvestre) đã được Y học cổ truyền Ấn Độ sử dụng cho bệnh “nước tiểu ngọt như mật.” Nhưng tại Việt Nam, loại dược liệu này chưa được biết đến.

Năm 2006, sau 200 ngày đêm băng đèo, vượt suối, phó giáo sư Trần Văn Ơn là người đầu tiên đã tìm ra thảo dược này. 10 năm sau, ông lại tiếp tục khám phá ra dây thìa canh lá to, kích thước lá lớn gấp 5 lần với tác dụng gấp đôi dây thìa canh lá nhỏ.

Những năm qua, phó giáo sư Trần Văn Ơn nghiên cứu qua các đề tài, dự án cấp Bộ “Sàng lọc các dược liệu và bài thuốc có tác dụng điều trị đái tháo đường,” “Hoàn thiện công nghệ trồng trọt, sản xuất cao định chuẩn và sản xuất chế phẩm từ cây dây thìa canh hỗ trợ điều trị đái tháo đường” và đề tài “Nghiên cứu sản xuất chế phẩm hỗ trợ điều trị tiểu đường từ cây dây thìa canh lá to.”

Kết quả nghiên cứu cho thấy, mức giảm đường huyết của cây dây thìa canh lá to (Gymnema latifolium) là 36,31 ± 3,5%, còn dây thìa canh (Gymnema sylvestre) là 23,41 ± 4,09%. Như vậy, mức độ giảm đường huyết của dây thìa canh lá to vượt trội hơn dây thìa canh thường.

Khả năng hạ đường huyết vượt trội của dây thìa canh lá to là do có nhiều tác dụng, giúp ổn định đường huyết và ngăn ngừa biến chứng. Trên thực tế, dùng được cho cả đái tháo đường tuyp 1 và tuyp 2. Chỉ cần nhấm 1 lá dây thìa canh lá to, người dùng hoàn toàn vô cảm với đường trong một thời gian dài, gây cảm giác chán đường.

Hiện nay, dây thìa canh và dây thìa canh lá to được trồng tại Thái Nguyên theo tiêu chuẩn GACP-WHO, trong đó vùng nguyên liệu ây thìa canh lá to được trồng theo hướng Organic./.

Thùy Giang (Vietnam+)

Cập nhật: 06/5/2019

https://www.vietnamplus.vn/cong-bo-vu-khi-tu-thao-duoc-chong-benh-dai-thao-duong/567707.vnp