Tin KH & CN trong nước

Việt Nam dẫn đầu Đông Nam Á trong ứng dụng công nghệ 3D phẫu thuật ung thư xương (19/12/2025)

Trong bối cảnh y học thế giới chuyển mạnh sang điều trị cá thể hóa và công nghệ cao, Việt Nam đã tạo dấu ấn đặc biệt khi trở thành quốc gia dẫn đầu Đông Nam Á trong ứng dụng công nghệ in 3D cho phẫu thuật ung thư xương. Đây là lĩnh vực vốn đòi hỏi trình độ kỹ thuật tinh vi, sự phối hợp liên ngành và hạ tầng nghiên cứu - sản xuất hiện đại. Những chia sẻ của Giáo sư, Tiến sĩ Trần Trung Dũng, Tổng Giám đốc Hệ thống y tế Vinmec và Chủ tịch Hiệp hội Công nghệ 3D trong Y học Việt Nam, cho thấy sự chuyển mình rõ rệt của Việt Nam trong công nghệ y học đột phá này.

Công nghệ in 3D đã thay đổi hoàn toàn cách tiếp cận phẫu thuật ung thư xương tại Việt Nam. Trước đây, quá trình thiết kế - mô phỏng phải kéo dài nhiều ngày và phụ thuộc nước ngoài. Nay, các bác sĩ, kỹ sư và nhà nghiên cứu phối hợp trong cùng một trung tâm, rút ngắn thời gian thiết kế xuống còn vài giờ, tăng độ chính xác và kịp thời cho các ca ung thư tiến triển nhanh. Việc tái tạo cấu trúc xương phức tạp - vốn thường dẫn tới cắt cụt hoặc tàn phế - nay có thể khôi phục gần như nguyên vẹn, giúp bệnh nhân, đặc biệt là trẻ em, trở lại sinh hoạt bình thường.

Ung thư xương hiếm gặp, chỉ chiếm 1-2% ca ung thư nhưng chủ yếu ở trẻ nhỏ. Mỗi năm có khoảng 200 ca mới, và việc điều trị phân tán trước đây khiến khó tối ưu phác đồ. Khi triển khai mô hình điều trị chuyên sâu, Vinmec đã tập trung bệnh nhân về một trung tâm, cho phép xây dựng cơ sở dữ liệu lớn và phát triển ngân hàng mẫu sinh học hơn 500 mẫu - nằm trong nhóm hàng đầu thế giới, tạo nền tảng cho điều trị cá thể hóa.

Giáo sư, Tiến sĩ Trần Trung Dũng

Công nghệ 3D chỉ là một phần của một hệ “giải pháp” toàn diện gồm phẫu thuật chính xác, hóa trị, công nghệ gene, tế bào gốc và nghiên cứu mô học. Nhờ hệ sinh thái này, Việt Nam đang tạo ra lộ trình điều trị chuẩn hóa và hiện đại. Dù công nghệ tiên tiến thường có chi phí cao, tại Việt Nam phần lớn được tài trợ bởi các quỹ từ thiện, giúp bệnh nhân không phải trả chi phí. Việc thiết lập bộ tiêu chuẩn quốc gia và cơ chế bảo hiểm chi trả đang được thúc đẩy để phổ cập công nghệ trong tương lai.

Năng lực sản xuất trong nước cũng là bước đột phá: khi tăng quy mô in 3D, chi phí giảm 5-7 lần, mở ra khả năng ứng dụng rộng rãi. Việt Nam thậm chí có tiềm năng cung cấp dịch vụ ra khu vực khi hệ thống Vinmec mở rộng sang Đông Nam Á.

Vị thế của Việt Nam trong khu vực đã được khẳng định: các quốc gia Đông Nam Á thường vận hành rời rạc giữa phòng lab và bệnh viện, trong khi Việt Nam triển khai mô hình tích hợp, giúp tối ưu tốc độ và độ chính xác. Nhiều nước, kể cả Hàn Quốc, đã sang Việt Nam học mô hình này. Tuy chưa thể so với Mỹ hay Nhật về độ sâu công nghệ, Việt Nam đang tiến rất nhanh nhờ nhân lực giỏi, khả năng tiếp cận công nghệ mới và chính sách Nhà nước mạnh mẽ.

Sau sáu năm triển khai, kết quả lớn nhất là thay đổi hoàn toàn tiên lượng bệnh nhân và hình thành thế hệ bác sĩ - kỹ sư trẻ làm chủ công nghệ. Khoảng 100 ca phẫu thuật mỗi năm, trong đó 20% cần thiết kế in 3D riêng biệt, đã chứng minh hiệu quả và tính bền vững của công nghệ. Bước tiếp theo của thế giới - và Việt Nam - là in sinh học (bio-printing), hướng tới in cấu trúc mô sống và xa hơn là mô chức năng.

Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để trở thành trung tâm công nghệ y sinh hàng đầu khu vực. Thành công của công nghệ in 3D trong phẫu thuật ung thư xương không chỉ mang lại cơ hội sống và chất lượng sống tốt hơn cho bệnh nhân mà còn chứng minh năng lực sáng tạo, khả năng thích ứng nhanh và quyết tâm làm chủ công nghệ của đội ngũ y tế Việt Nam. Với sự hỗ trợ của Nhà nước, doanh nghiệp và các đối tác quốc tế, Việt Nam hoàn toàn có thể bứt phá mạnh mẽ trong lĩnh vực y học công nghệ cao, đưa trí tuệ Việt Nam vươn ra thế giới./.

P.A (tổng hợp)

Ngày cập nhật: 05/12/2025

https://vista.gov.vn/vi/news/khoa-hoc-y-duoc/viet-nam-dan-dau-dong-nam-a-trong-ung-dung-cong-nghe-3d-phau-thuat-ung-thu-xuong-12458.html