Tin KH & CN trong nước

Vinh danh công trình nghiên cứu Việt mang tầm quốc tế (17/03/2016)

Giữa tháng 5/2016 sẽ diễn ra lễ trao giải thưởng Tạ Quang Bửu lần thứ 3 nhằm vinh danh những nhà khoa học Việt có công trình nghiên cứu xuất sắc mang tầm quốc tế trong nghiên cứu khoa học cơ bản.

Được trao giải lần đầu vào năm 2014, giải thưởng Tạ Quang Bửu được Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức hàng năm nhằm khích lệ và tôn vinh các nhà khoa học có thành tựu nổi bật trong nghiên cứu cơ bản thuộc các lĩnh vực khoa học tự nhiên và kỹ thuật. Giải thưởng góp phần thúc đẩy nghiên cứu khoa học cơ bản nói riêng và khoa học công nghệ Việt Nam nói chung tiếp cận trình độ quốc tế, tạo tiền đề cho khoa học và công nghệ Việt Nam hội nhập và phát triển.

Qua hai lần trao giải, Giải thưởng Tạ Quang Bửu đã vinh danh 6 nhà khoa học với sáu công trình nghiên cứu đặc biệt xuất sắc. Năm 2014, lần đầu tiên, Giải thưởng Tạ Quang Bửu được trao cho GS.TS Toán học Nguyễn Hữu Việt Hưng, Trường Đại học Khoa học tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội với công trình “Các đồng cấu giữa các đại số Dickson - Mùi xem như các Moodun trên đại số Steenrod” và PGS.TS Nguyễn Bá Ân, Viện Vật lý - Viện hàn lâm Khoa học Việt Nam với công trình “Đồng viễn tạo trạng thái lượng tử thông qua các trạng thái W và kiểu W. GS Nguyễn Hữu Việt Hưng nổi tiếng trong cộng đồng toán học với những cuốn sách như “Đại số Đại cương”, NXB Giáo dục Hà Nội, 1998 và “Đại số Tuyến tính”, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội, 2000, được xem là cuốn giáo trình tốt nhất Việt Nam. PGS.TS Nguyễn Bá Ân là một trong những nhà khoa học hàng đầu của thế giới trong lĩnh vực nghiên cứu về quang lượng tử, thông tin lượng tử. Nhà vật lý lý thuyết này trong 3 năm qua đã có hơn trăm bài báo khoa học quốc tế. Ông còn là GS của Viện Nghiên cứu cao cấp KIAS của Hàn Quốc.

Năm 2015, Giải thưởng Tạ Quang Bửu được trao cho bốn nhà khoa học gồm GS.TSKH Đinh Dũng, công tác tại Viện Công nghệ thông tin, Đại học Quốc gia Hà Nội với công trình "Xấp xỉ và khôi phục tín hiệu có số chiều rất lớn trên lưới thưa", GS.TSKH Nguyễn Đông Yên, Viện Toán học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam với cụm công trình khoa học "Nghiên cứu tính ổn định và tính ổn định vi phân của một lớp bài toán quy hoạch toàn phương không lồi", PGS.TS Trần Thanh Hải, Trường đại học Mỏ địa chất với công trình khoa học "Bản chất đới trượt Tam Kỳ, Phước Sơn ở miền trung Việt Nam: Ý nghĩa kiến tạo và sinh khoáng của nó". Cũng năm này, lần đầu, Giải thưởng Nhà khoa học trẻ được vinh danh. PGS TS Phạm Hoàng Hiệp, Viện Toán học, Viện hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam nhận giải này với công trình "Một đánh giá tốt nhất có thể của ngưỡng chính tắc".

Theo GS. Ngô Việt Trung, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng, Giải thưởng Tạ Quang Bửu vinh danh các công bố khoa học xuất sắc mang tầm thế giới với Hội đồng xét chọn bao gồm các nhà khoa học tiêu biểu. Ngoài Chủ tịch Hội đồng khoa học các ngành, lần thứ 2 xét chọn, Hội đồng Giải thưởng còn có sự tham gia của hai nhà khoa học có uy tín trên thế giới là GS. Pierre Darriulat, chuyên gia Vật lý người Pháp và GS. Vũ Hà Văn, GS Toán học tại Đại học Yale, Hoa Kỳ. Theo GS Ngô Việt Trung, Chủ tịch Hội đồng giải thưởng Tạ Quang Bửu, các công trình được xét tặng lần thứ 2 đều nằm trong top 3% danh mục hàng trăm các tạp chí ISI trong từng chuyên ngành và mỗi công trình đều có những kết quả đỉnh cao.

Để biết thêm về Giải thưởng khoa học danh giá này cũng như lĩnh vực nghiên cứu khoa học cơ bản nhiều khởi sắc những năm gần đây, Báo Tiền phong phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển truyền thông khoa học và công nghệ, Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức giao lưu trực tuyến với chủ đề “Giải thưởng Tạ Quang Bửu – Vinh danh những công trình nghiên cứu Việt mang tầm quốc tế”.

Buổi giao lưu có sự tham gia của các khách mời gồm:

1. GS.TSKH Đinh Dũng, người Giải thưởng Tạ Quang Bửu lần thứ hai. Ông hiện là nghiên cứu viên cao cấp của Viện Công nghệ thông tin, Đại học Quốc gia Hà Nội. Trước đó, là Viện trưởng Viện Công nghệ thông tin, Đại học Quốc gia Hà Nội, nguyên Chủ tịch Hội đồng Khoa học, Viện Công nghệ thông tin thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.

Chỉ tính năm năm lại đây, GS.TSKH Đinh Dũng là chủ nhiệm của 10 công trình nghiên cứu, tác giả của 36 bài báo quốc tế và hàng chục bài báo tạp chí chuyên ngành trong nước. Công trình được nhân giải thưởng Tạ Quang Bửu "Xấp xỉ và khôi phục tín hiệu có số chiều rất lớn trên lưới thưa” đăng tải trên tạp chí Nền móng của Toán học Tính toán (tạp chí đứng thứ năm trong lĩnh vực Toán học Tính toán do SCImaga xếp hạng) được đánh giá là một trong những đóng góp quan trọng nhất đối với bài toán tổng quát về xấp xỉ nhiều chiều, kết nối giữa l ý thuyết xấp xỉ hàm nhiều biến kinh điển và các vấn đề hiện đại của toán học tính toán.

2. GS.TS Phan Tuấn Nghĩa, Phó hiệu trưởng Trường Đại học KHTN, Đại học Quốc gia Hà Nội. Bên cạnh chức vụ hiệu phó, ông còn là Giám đốc Phòng Thí nghiệm trọng điểm công nghệ Enzym và Protein, Phó Chủ nhiệm Khoa Sinh học, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội. GS.TS Phan Tuấn Nghĩa là tác giả của nhiều đề tài nghiên cứu cấp cơ sở, cấp bộ, cấp Nhà nước. Ông cũng là tác giả của 21 bài báo công bố trên tạp chí ISI của thế giới.

3. GS.TS Nguyễn Đức Chiến, giảng viên cao cấp của Viện Vật lý Kỹ thuật, Trường Đại học Bách khoa Hà Nội. Ông là Chủ tịch Hội đồng Khoa học chuyên ngành lý của Giải thưởng Tạ Quang Bửu. GS.TS Nguyễn Đức Chiến là tác giả của 42 bài báo quốc tế trên hệ thống tạp chí ISI và 10 bài báo trên các tạp chí quốc tế khác.

4. PGS.TS Trần Thanh Hải, Phó hiệu trưởng Trường Đại học Mỏ - Địa chất, Chủ nhiệm và tham gia 16 đề tài nghiên cứu các cấp trong năm năm gần đây. Ông cũng là tác giả của 10 bài báo trên hệ thống ISI và 18 bài báo quốc tế khác. PGS.TS Trần Thanh Hải là người được vinh tại Giải thưởng Tạ Quang Bửu lần thứ 2 với công trình khoa học "Bản chất đới trượt Tam Kỳ, Phước Sơn ở miền trung Việt Nam: “Ý nghĩa kiến tạo và sinh khoáng của nó”.

5. Vị khách mời cuối cùng là Ông Đỗ Tiến Dũng, Giám đốc điều hành Quỹ Phát triển Khoa học và Công nghệ Quốc gia - Cơ quan thường trực Giải thưởng Tạ Quang Bửu.

Buổi giao lưu diễn ra từ 14-16h ngày 16/3/2016, tại trụ sở Báo Tiền Phong số 15, Hồ Xuân Hương, Hà Nội.

Nguồn: vista.gov.vn (Theo Báo Tiền Phong)