Khoa học - Y dược

Kiểm soát huyết áp cao bằng loại thuốc mới cho người không tập thể dục (01/11/2018)

Một khám phá về chức năng trong gan được công bố trên tạp chí Cell Reports gần đây có thể dẫn đến một phương pháp kiểm soát huyết áp mới đó là tạo ra viên thuốc bắt chước tác dụng của thể dục.

Một loại thuốc mới có thể mang lại lợi ích cho tim mạch.

Các nhà khoa học từ Đại học Toledo ở Ohio cho biết, ý tưởng viên thuốc này sẽ tăng mức độ của hợp chất giúp kiểm soát huyết áp của cơ thể mà không cần phải tập thể dục nhiều hơn hoặc ăn ít muối hơn. 

Việc tiêu thụ nhiều natri - yếu tố nguy cơ cao đối với huyết áp cao - làm giảm chất xenton. Xenton (còn được gọi là cơ thể ketone) là chất chuyển hóa của quá trình oxy hóa chất béo và được sản xuất trong gan. Các ketone tuần hoàn quan trọng nhất trong máu là acetoacetate (AcAc) và 3-beta-hydroxybutyrate (3HB). Chức năng chính của chúng là cung cấp nhiên liệu não, vì não chỉ có thể sử dụng các cơ thể glucose và ketone để tạo năng lượng. Ngoài ra, xeton có thể hoạt động như kích thích tố và bị oxy hóa thành cơ trong khi tập thể dục.

Bina Joe, giáo sư tại Khoa Sinh lý và Dược lý tại Trường Đại học Toledo, tác giả nghiên cứu cao cấp, cho biết nghiên cứu của họ là nghiên cứu đầu tiên giới thiệu khái niệm nhắm vào chức năng gan để kiểm soát huyết áp.

Khi cô và nhóm nghiên cứu của bà sau khi tiến hành xem xét các nghiên cứu trước đây, họ đã thấy ở một số người được quan sát, mức beta-hydroxybutyrate tăng lên phù hợp như khi tập thể dục hoặc hạn chế calo (cả hai cách này đều được biết là có thể giảm huyết áp). 

Nhóm nghiên cứu lưu ý rằng, cơ thể đã sản sinh ra xeton nhanh chóng trong điều kiện thiếu năng lượng như khi hạn chế calo và tập thể dục kéo dài. Đây là hai yếu tố liên quan đến lợi ích sức khoẻ giúp hạ huyết. Như vậy, việc tiêu thụ thừa muối sẽ làm giảm nồng độ chất beta-hydroxybutyrate tuần hoàn. Việc đưa beta-hydroxybutyrate trở lại trong hệ thống, huyết áp bình thường đã được phục hồi.

Huyết áp cao (tăng huyết áp) ảnh hưởng đến khoảng 1/3 ba người trưởng thành ở Hoa Kỳ và ngày càng ảnh hưởng đến những người trẻ tuổi. Huyết áp cao là bệnh phổ biến trong nhóm tim mạch, bệnh gây nhiều biến chứng nguy hiểm như: tai biến mạch máu não, suy tim, suy thận, nhồi máu cơ tim, mù lòa và có thể dẫn đến tử vong. Căn bệnh này cũng là hai nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở Hoa Kỳ.

Trong nghiên cứu gần đây, các nhà khoa học đã cho chuột uống 1,3-butanediol. Đây là enzym chuyển thành beta-hydroxybutyrate trong gan trước khi nó chuyển hoá sang thận. Họ quan sát thấy rằng khi nó đến thận, beta-hydroxybutyrate ngoài việc làm giảm viêm thận, nó giảm huyết áp một cách đáng kể.

Lựa chọn mới cho những người không thể tập thể dục

Nhóm nghiên cứu đã tìm hiểu xem hợp chất này có thể có tác dụng tương tự như thế nào đối với các cơ quan và hệ thống khác, chẳng hạn như tim, não và mạch máu. Họ cũng lên kế hoạch so sánh nồng độ beta-hydroxybutyrate ở những người mắc và không mắc bệnh huyết áp cao.

Nhóm nghiên cứu kiến nghị cần nghiên cứu thêm để tìm ra liều 1,3-butanediol tốt nhất có thể kiểm soát huyết áp và đánh giá tính an toàn và tác dụng phụ của nó cũng như triển khai thử nghiệm trên lâm sàng. 

Giá trị của những phát hiện này ngoài giúp mọi người có thể kiểm soát huyết áp của họ mà không cần phải đến phòng tập thể dục mà nó cung cấp một lựa chọn mới cho những người vì nhiều lý do khác không thể tăng cường luyện tập thể dục. 

Tác giả nghiên cứu nhấn mạnh, thuốc này có thể kiểm soát bệnh tăng huyết áp nhạy cảm với muối mà không cần tập thể dục. 

Nguồn: P.T.T (NASATI)/www.vista.gov.vn

Cập nhật: 24/10/2018