Văn hóa - Xã hội Nông thôn

Mô hình khuyến học ở Ngũ Phúc (07/10/2013)

Nằm ở cực Nam của huyện Kiến Thụy, thôn Xuân Chiếng được coi là vùng heo hút nhất của xã Ngũ Phúc. Nơi đây có dòng họ Nguyễn Danh nức tiếng hiếu học.

Ban vận động quỹ khuyến học dòng họ Nguyễn Danh

Ông Nguyễn Danh Thiệu cho biết, dòng họ ông hiện có 90 hộ với 435 nhân khẩu sống tại thôn Xuân Chiếng. So với các làng khác của xã, bà con còn rất khó khăn vì nghề nghiệp cơ bản thuần nông. Tuy nhiên, họ Nguyễn Danh vốn có truyền thống lâu đời, nên các thế hệ dù ở quê hay nhập cư nơi khác đều giữ được nề nếp hiếu học và tôn ti dòng họ…

Từ năm 2008, xã Ngũ Phúc được chọn làm điểm phát động phong trào “dân vận khéo về khuyến học” của thành phố. Phong trào của xã khởi sắc mạnh mẽ tại cả 31 dòng họ. Trong đó, họ Nguyễn Danh là một trong những mô hình điển hình nhất của huyện.

Theo ông Thiệu, ngay sau khi phát động, việc đầu tiên dòng họ thực hiện là thành lập quỹ khuyến học, lên phương án vận động, quản lý và sử dụng công khai minh bạch… Điều này đã nhận được sự ủng hộ nhiệt tâm của tất cả các gia đình nội tộc.

Ban đầu, Quỹ quyên góp được 18 triệu đồng, bình quân mỗi hộ 200 nghìn đồng. Ông Thiệu bùi ngùi: “Số hộ trong dòng họ không lớn, trong khi đại đa số bà con đều nghèo, số tiền ấy cũng là một sự cố gắng…”. Không nản lòng, Ban vận động tiếp tục mở rộng tới con em đang làm ăn ở nơi khác, lần lượt 18 hộ Nguyễn Danh từ khắp mọi miền tổ quốc và nước ngoài tìm về. Người nhiều góp 30 triệu đồng, người ít nhất cũng 5 triệu đồng… Đến nay, tổng quỹ đã đạt 150 triệu đồng. Ngoài ra, họ còn lập một quỹ cộng đồng được 350 triệu đồng, toàn bộ số tiền được gửi tiết kiệm, hàng kỳ lấy lãi dành cho mục tiêu khuyến học, khuyến tài.

Quy định khuyến học rất rõ ràng, mỗi năm tổ chức 2 đợt vinh danh báo công tổ đường. Đợt một vào 15/6 âm lịch khi kết thúc năm học bậc phổ thông, đợt hai vào 22 tháng Chạp âm lịch khi kết quả thi tuyển và tốt nghiệp Đại học được công bố. Mỗi học sinh xuất sắc bậc Tiểu học được thưởng 100 nghìn đồng, bậc THCS 200 nghìn đồng, bậc THPT 300 nghìn đồng; mỗi sinh viên trúng tuyển hoặc tốt nghiệp đại học 500 nghìn đồng; mỗi học sinh giỏi cấp Quốc gia 5 triệu đồng; mỗi học sinh đi du học được hỗ trợ tiền vé máy bay tương ứng với nơi đến… 5 năm qua, dòng họ Nguyễn Danh đã có 1 học sinh du học tại Cộng hòa Pháp bảo vệ luận án Tiến sỹ, 2 thạc sỹ và 21 cử nhân đại học, 40 học sinh giỏi từ cấp huyện trở lên…

Khi nói về sự “khéo” của mô hình này, ông Nguyễn Danh Tuyến tâm sự: “Mục tiêu của quỹ khuyến học hết sức thiết thực nên ai cũng nhiệt tình, hình thành nét đẹp về tư tưởng văn hóa, có ý nghĩa như dòng máu chảy chung, kết nối dòng tộc…”.

Bí thư Đảng ủy xã Vũ Văn Sắt nhận xét: “Mô hình dòng họ Nguyễn Danh thôn Xuân Chiếng đạt hiệu quả toàn diện nhất xã, không những vận động, phát huy được truyền thống dòng tộc, mà còn bám sát các chủ trương của xã, khơi dậy phong trào khuyến học khuyến tài ở cả 31 dòng tộc khác…”.

Nguồn: An ninh Hải Phòng