Văn hóa - Xã hội Nông thôn

Nhức nhối khai thác cát trái phép trên sông (15/10/2018)

           Từ nhiều năm nay, tình trạng khai thác cát trái phép tràn lan trên sông Luộc đoạn qua huyện Vĩnh Bảo khiến ruộng vườn canh tác hai bên bờ sông bị thu hẹp. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất nông nghiệp và đời sống của người dân trong khu vực. Trong khi người dân e ngại không dám tố cáo, chính quyền địa phương vẫn đang đang loay hoay tìm cách giải quyết khiến tình trạng này chưa được giải quyết triệt để.

Theo nhiều người dân địa phương, tình trạng khai thác cát trái phép trên sông Luộc đoạn qua huyện Vĩnh Bảo dài khoảng 9 km diễn ra từ nhiều năm nay. Trước đây, các đối tượng dùng tàu lớn khai thác cát trái phép làm vật liệu xây dựng ở khu vực lòng sông. Gần đây, do lượng cát dưới lòng sông giảm, các đối tượng dùng tàu xi-măng khai thác hỗn hợp cát, bùn ở khu vực chân đê bối và trong ruộng của người dân ở khu vực ven bờ, bán cho những người san lấp ao, vườn... Lợi dụng sự lơi lỏng của chính quyền địa phương và cơ quan chức năng, tàu hút cát vào ban ngày. Khi cơ quan chức năng tăng cường tuần tra, kiểm soát trên địa bàn, “cát tặc” lại hạn chế hoạt động, cho tàu lén lút hút trộm vào ban đêm.

Tình trạng khai thác cát trái phép diễn ra qua nhiều năm làm thay đổi dòng chảy, gây sạt lở ở khu vực ven sông. Nhiều diện tích cấy lúa và trồng màu của người dân đã dần dần bị xóa sổ. Tại những nơi bị sụt lở do hoạt động khai thác cát trái phép, khu vực bãi ngoài đê Hà Phương, xã Thắng Thủy bị thiệt hại nặng nề nhất. Tại đây, nhiều đoạn dòng sông lấn vào tận ruộng vườn tạo thành những hố lẹm vào đến 35-40m so với mép nước.

Hiện nay, chính quyền các địa phương trên địa bàn huyện Vĩnh Bảo chưa có giải pháp xử lý triệt để các bãi tập kết vật liệu xây dựng tự phát. Các bãi tự phát này trở thành nơi tiêu thụ cát khai thác trái phép. Người dân dùng tàu xi-măng hút bùn lẫn cát mua của các đối tượng “cát tặc” để san lấp ao, vườn không được theo dõi, quản lý. Điều này vô tình tạo điều kiện cho “cát tặc” hoạt động.

Tháng 1/2018, Công an huyện Vĩnh Bảo phối hợp với lực lượng công an, chính quyền địa phương các xã, trong đó có xã Thắng Thủy, thành lập các tổ công tác tuần tra, kiểm soát, mật phục vào ban đêm nhằm bắt quả tang các đối tượng khai thác cát trái phép trong 2 tháng. Do đó, tình trạng khai thác cát trái phép trên địa bàn đã giảm. Tuy nhiên, sau khi các tổ công tác rút đi, vào ban đêm, thậm chí ban ngày, trên sông Luộc lại xuát hiện các tàu hút cát. Chính quyền, lực lượng công an xã, huyện không thể thường trực và đủ lực lượng để canh “cát tặc” suốt cả ngày lẫn đêm.

Về lâu dài, để ngăn chặn và xử lý triệt để vấn nạn khai thác cát trái phép lòng sông, các địa phương cần xem xét, phối hợp tổ chức đội tuần tra, kiểm soát chung trên địa bàn giáp ranh. Đồng thời, kiểm tra, kiên quyết đóng cửa các bãi tập kết vật liệu xây dựng tự phát, kiểm soát các bãi có giấy phép kết hợp quản lý, kiểm soát các tàu chở cát qua lại khu vực. Qua đó, xử lý nghiêm các đối tượng khai thác cát trái phép, xử lý hình sự nếu có thể. Khi xảy ra tình trạng khai thác cát trái phép, phải xác định rõ trách nhiệm của từng cá nhân, đơn vị, địa bàn. Nếu các các xã, huyện không làm được cần đề xuất các cơ quan chức năng của thành phố tăng cường lực lượng, phương tiện để xử lý.

Nguồn: Báo Tài nguyên và Môi trường