Thông tin kết quả nhiệm vụ KH&CN

Nghiên cứu, đề xuất đề án xây dựng Trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Hải Phòng (17/02/2025)

Trong xu thế phát triển của hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo đóng vai trò quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nâng cao năng lực cạnh tranh để bảo đảm sự phát triển bền vững của mỗi quốc gia. Hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cần được ươm tạo, nuôi dưỡng và phát triển trong một hệ sinh thái thuận lợi.

Năm 2024, Trung tâm Phát triển khoa học -  công nghệ và đổi mới sáng tạo được Sở Khoa học và Công nghệ phê duyệt triển khai đề án cấp cơ sở: “Nghiên cứu, đề xuất đề án xây dựng Trung tâm hỗ trợ khởi nghiệm đổi mới sáng tạo Hải Phòng” nhằm đánh giá các yếu tố tác động đến việc hình thành Trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tại Hải Phòng; một số mô hình Trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong và ngoài nước; thực trạng hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của thành phố; trên cơ sở đó đề xuất mô hình, nhiệm vụ, giải pháp xây dựng Trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tại Hải Phòng.

Đổi mới sáng tạo là việc tạo ra, ứng dụng thành tựu, giải pháp kỹ thuật công nghệ, giải pháp quản lý để nâng cao hiệu quả phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị gia tăng của sản phẩm, hàng hóa. Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo còn được gọi là khởi nghiệp sáng tạo là việc thành lập các doanh nghiệp để thực hiện ý tưởng kinh doanh dựa trên cơ sở khai thác tài sản trí tuệ, công nghệ, mô hình kinh doanh mới và có khả năng tăng trưởng nhanh. Hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp là hoạt động cung cấp dịch vụ hỗ trợ cho cá nhân, nhóm cá nhân, doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo như: cơ sở vật chất - kỹ thuật, tư vấn, đào tạo, huấn luyện, nâng cao năng lực, đầu tư, hỗ trợ đầu tư, truyền thông. Thông thường các hoạt động này sẽ được thực hiện thông qua các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thuộc khối nhà nước hoặc khối tư nhân, hoặc thông qua các hoạt động hợp tác công tư.

Kết quả nghiên cứu cho thấy, tại thành phố Hải Phòng, hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo sau 6 năm hình thành và phát triển, đang ngày càng hoàn thiện và mở rộng quy mô hoạt động hơn. Hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong thời gian qua đã góp phần giúp thành phố Hải phòng đứng vị trí thứ ba trong bảng xếp hạng chỉ số đổi mới sáng tạo địa phương (3/63 tỉnh thành phố trực thuộc Trung ương) thông qua trụ cột sản phẩm sáng tạo và chỉ số tỷ lệ doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong tổng số doanh nghiệp thành lập mới là 8,31%. Tuy nhiên, hiện tại mặt bằng diện tích hỗ trợ cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của Sở Khoa học và Công nghệ, trường Đại học cho hoạt động ươm tạo, thúc đẩy kinh doanh và không gian làm việc chung trên toàn địa bàn thành phố của cả khối tư nhân và nhà nước chỉ khoảng gần 2.000 m2 và chỉ đủ đáp ứng được nhu cầu cho hơn 10% tổng số cho hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, cụ thể là chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế của hệ sinh thái đặc biệt là không gian liên kết, hợp tác với các tổ chức quốc tế trong ươm tạo, không gian hỗ trợ cho các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo làm việc, không gian cho các cố vấn khởi nghiệp; không gian tổ chức các sự kiện với nhiều cấp độ quy mô lớn nhỏ khác nhau; không gian hạ tầng phục vụ thiết kế mẫu; xưởng chế tạo… Do đó, nhu cầu mở rộng và nâng cấp thêm các không gian hỗ trợ cho hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trên địa bàn thành phố Hải Phòng là vô cùng cần thiết. Việc Trung tâm Hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Hải Phòng ra đời trong giai đoạn này là một trong những giải pháp vô cùng hữu hiệu nhằm đáp ứng kịp thời nhu cầu phát triển và tăng trưởng của hệ sinh thái bởi Trung tâm Hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tại thành phố sẽ đóng vai trò là hạt nhân của hệ sinh thái để từ đó hình thành mạng lưới các trung tâm hỗ trợ đổi mới sáng tạo và trường đại học, viện, quận, huyện…để hỗ trợ cho cộng đồng khởi nghiệp, đồng thời thể hiện sự cam kết quả nhà nước trong việc tạo môi trường thuận lợi cho các hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong tương lai.

Sau 12 tháng nghiên cứu, nhóm thực hiện đã hoàn thành các mục tiêu và nội dung nghiên cứu đề ra. Đã tổng quát một số mô hình Trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tiêu biểu trong và ngoài nước, đã nêu rõ về chức năng, nhiệm vụ, cơ sở hạ tầng, cơ cấu tổ chức, các hoạt động,…Trên cơ sở đó đã phân tích, đánh giá và đưa ra bài học kinh nghiệm cho Hải Phòng trong việc hình thành Trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp tập trung của thành phố, trong đó nhấn mạnh các bài học kinh nghiệm trong: (1) Sử dụng một không gian lớn hoặc các không gian ở cạnh nhau để quy tụ một số lượng lớn các thành phần của hệ sinh thái khởi nghiệp; (2) Cung cấp không gian hoạt động và làm việc không chỉ cho các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, mà còn cho các thành phần khác của hệ sinh thái: quỹ đầu tư, cơ sở ươm tạo, công ty công nghệ lớn, trường Đại học,…(3) Đầu tư bài bản và hỗ trợ đầy đủ các không gian chức năng, cơ sở hạ tầng và kỹ thuật cho quá trình hoạt động của các dự án khởi nghiệp: không gian ươm tạo, khu nghiên cứu và thử nghiệm sản phẩm, không gian làm việc chung, không gian phòng làm việc, không gian họp, không gian tổ chức sự kiện, không gian cà phê và thư giãn, không gian sinh hoạt chung và các không gian tiện ích khác. (4) Có vị trí ở trung tâm thành phố, có hạ tầng và hệ thống giao thông công cộng thuận tiện để di chuyển. (5) Có các cơ sở ươm tạo, các quỹ đầu tư, các doanh nghiệp công nghệ lớn cùng hoạt động trong không gian chung.

Đề án đã nêu lên bức tranh toàn cảnh của hoạt động khởi nghiệp sáng tạo và hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của thành phố Hải Phòng trong đó tập trung vào hoạt động của Trung tâm Hỗ trợ khởi nghiệp trực thuộc Trung tâm Phát triển hoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo giai đoạn 2017 - 2023 với các hoạt động cụ thể như truyền thông, nâng cao nhận thức về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; đào tạo, tập huấn khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; hỗ trợ huấn luyện viên, chuyên gia và cố vấn khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; hỗ trợ các doanh nghiệp/ dự án khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; hợp tác, kết nối các nguồn lực trong nước và quốc tế về khởi nghiệp. Đồng thời cũng đánh giá các ưu điểm, điểm còn hạn chế trong quá trình phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của Hải Phòng cũng như các hoạt động hỗ trợ. Đây là căn cứ và cơ sở để đề xuất xây dựng đề án và quy mô, định hướng hoạt động của Trung tâm Hỗ trợ khởi nghiệp Hải Phòng giai đoạn tới trong Đề án. Xây dựng dự thảo đề án chi tiết và tổng kết đánh giá kết quả nghiên cứu, đảm bảo tính khả thi và hiệu quả của đề xuất khi triển khai thực tế.

Việc đề xuất xây dựng Trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Hải Phòng là một bước đi chiến lược, vô cùng cần thiết cho sự phát triển của hệ sinh thái khởi nghiệp địa phương ở quy mô thành phố. Trong bối cảnh Hải Phòng đang đặt mục tiêu trở thành một trung tâm kinh tế, văn hóa quan trọng của cả nước, việc có một trung tâm chuyên biệt hỗ trợ khởi nghiệp sẽ tạo ra động lực mạnh mẽ cho sự đổi mới sáng tạo và phát triển doanh nghiệp. Trung tâm sẽ đóng vai trò then chốt như một đầu mối kết nối, thúc đẩy sự hợp tác chặt chẽ giữa các thành phần trong hệ sinh thái, bao gồm các trường đại học, viện nghiên cứu, doanh nghiệp, nhà đầu tư và cơ quan quản lý nhà nước. Từ đó, nó sẽ tạo ra một môi trường thuận lợi, lý tưởng cho các ý tưởng sáng tạo được ươm mầm, phát triển và cuối cùng trở thành những doanh nghiệp thành công, đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội của thành phố.

Nhóm nghiên cứu đã đưa ra khuyến nghị, trên tinh thần Nghị quyết 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 hội nghị lần thứ 6 Ban chấp hành Trung ương khóa XII một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, đơn vị chủ trì khuyến nghị xem xét, cân nhắc phương án thành lập Trung tâm Hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Hải Phòng trên cơ sở tổ chức lại Trung tâm Phát triển Khoa học công nghệ và Đổi mới sáng tạo cho phù hợp với tình hình và nhiệm vụ mới.

Có thể tìm đọc toàn văn Báo cáo kết quả nghiên cứu dự án tại Trung tâm Thông tin và Thống kê khoa học và công nghệ Hải Phòng./.