Thông tin kết quả nhiệm vụ KH&CN

Xây dựng cơ sở dữ liệu người nghiện ma túy trên địa bàn thành phố Hải Phòng (22/08/2024)

Là một trong những tỉnh, thành đi đầu trong cả nước trong lĩnh vực cai nghiện, việc xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu (CSDL) về người cai nghiện ma túy và người sau cai nghiện ma túy của thành phố Hải Phòng là việc hết sức cần thiết cho công tác quản lý nhà nước về phòng, chống tệ nạn xã hội. Xét thấy việc quản lý đối tượng nghiện ma túy trên hệ thống phần mềm sẽ tiết kiệm được nhân lực, đảm bảo được tiến độ và đáp ứng kịp thời về thời gian trong việc khai thác thông tin và lấy số liệu, phục vụ công tác chỉ đạo của thành phố, tạo nền tảng cho công tác theo dõi, báo cáo về người nghiện ma túy trên địa bàn, Chi cục Phòng, Chống tệ nạn xã hội đã chủ trì thực hiện đề tài Xây dựng cơ sở dữ liệu người nghiện ma túy trên địa bàn thành phố Hải Phòng.

Bên cạnh nghiên cứu tổng quan và các vấn đề có liên quan, đề tài đánh giá thực trạng công tác thu thập, lưu giữ, quản lý thông tin và khai thác thông tin người nghiện ma túy trên địa bàn thành phố Hải Phòng. Kết quả cho thấy, công tác nắm và quản lý số người nghiện còn chưa chính xác, so với số lượng thực tế. Các dữ liệu, thông tin về người nghiện ma túy được thu thập, cập nhật chưa đầy đủ, không kịp thời, thiếu chính xác theo một hệ thống thống nhất; công tác quản lý thông tin người nghiện ma túyhầu hết được thực hiện thủ công bằng giấy tờ, sổ sách nên các cơ quan có thẩm quyền gặp rất nhiều khó khăn khi cần tra cứu, tổng hợp về người nghiện. 

Phần mềm quản lý, khai thác CSDL đã được thiết kế là một ứng dụng Web, vận hành trên hệ thống máy chủ tập trung, mọi thiết bị có kết nối internet và hỗ trợ trình duyệt đều có thể truy cập và khai thác được phần mềm.

Nghiên cứu cũng tiến hành điều tra, khảo sát, thu thập thông tin người nghiện ma túy theo 30 trường thông tin (thông tin về người nghiện ma túy; thông tin về quá trình sử dụng và điều trị, cai nghiện ma túy; thông tin về các hỗ trợ xã hội)phục vụ xây dựng CSDL tại quận Lê Chân (gồm 15 phường) và Trung tâm Giáo dục Lao động Xã hội số 2 với quy mô 11.032 phiếu (trong đó quận Lê Chân: 642 phiếu, Trung tâm Giáo dục Lao động Xã hội số 2: 390 phiếu). Quá trình thu thập thông tin người nghiện ma túy tại Trung tâm và quận Lê Chân cho thấy, việc thu thập thông tin người nghiện ma túy khó khăn do có nhiều người nghiện lâu năm, người sử dụng ma túy đá có vấn đề về thần kinh rất khó khai thác thông tin hoặc có khai thác được nhưng thông tin còn sai, thiếu, không chính xác hoặc không cung cấp thông tin (như: địa chỉ và số điện thoại của người thân; số chứng minh nhân dân - mã số định danh cá nhân; ngày vào điều trị, cai nghiện ma túy…) do còn có tâm lý nghi ngại, nhiều người còn tránh né những câu hỏi của cán bộ điều tra gây khó khăn cho việc thu thập thông tin. Tuy nhiên, những thông tin thu thập được từ 1.032 người nghiện ma túy đảm bảo chất lượng, đạt yêu cầu xây dựng CSDL người nghiện ma túy theo mục tiêu ban đầu. Kết quả điều tra, thu thập thông tin người nghiện ma túy là nguồn dữ liệu đáng tin cậy cho việc xây dựng CSDL người nghiện ma túy trên địa bàn thành phố Hải Phòng.

Việc xây dựng CSDL người nghiện ma túy trên địa bàn thành phố Hải Phòng được thực hiện gồm: Nghiên cứu thiết kế cấu trúc, hệ quản trị, phương pháp xây dựng, yêu cầu đối với CSDL quản lý người nghiện ma túy; Nghiên cứu chức năng, cấu trúc và định hướng thiết kế, yêu cầu đối với phần mềm quản lý, khai thác CSDL; Nghiên cứu hệ thống phần cứng phục vụ vận hành phần mềm quản lý, khai thác CSDL và Xây dựng phần mềm quản lý, khai thác CSDL người nghiện ma túy. Trong đó, CSDL người nghiện ma túy tại Hải Phòng được xây dựng dựa trên mô hình dữ liệu quan hệ, sử dụng hệ quản trị CSDL MySQL đảm bảo tính khoa học, theo tiêu chuẩn ngôn ngữ truy vấn có cấu trúc, được chuẩn hóa, đảm bảo có thể vận hành trên nhiều hệ quản trị cơ sở dữ liệu, đáp ứng được yêu cầu quản lý các thông tin về người nghiện ma túy. CSDL được xây dựng theo mô hình quan hệ thực thể (ERD); được tổ chức chặt chẽ, sử dụng nguyên tắc liên kết tập trung, phân chia dữ liệu vào nhiều bảng có dung lượng nhỏ để tăng tốc độ truy xuất. Phần mềm quản lý, khai thác cơ sở dữ liệu được xây dựng trên nền Web Base, theo mô hình MVC,hỗ trợ truy cập theo các giao thức liên mạng IPv4 và IPv6, hỗ trợ xuất dữ liệu theo các chuẩn XML v1.0, XML v1.1, Json, RSS 1.0, CSV, hỗ trợ các phương thức xác thực người dùng như Active Directory, LDAP, Oauth, OpenID, đảm bảo yêu cầu kỹ thuật, đầy đủ chức năng, giao diện thân thiện, dễ sử dụng, phù hợp với điều kiện thực tế về quản lý, khai thác và cập nhật thông tin tại các đơn vị theo phân quyền cụ thể.

Nhóm tác giả đãhoàn thành nhập thông tin của 1.032 phiếu điều travào phần mềm và thử nghiệm, đào tạo tập huấn, chuyển giao phần mềm. Kết quả chỉnh sửa, hoàn thiện phần mềm cho thấy, phần mềm đáp ứng đầy đủ các chức năng theo yêu cầu đặt ra, hoạt động ổn định, chính xác, đáp ứng được các yêu cầu chuyên môn, nghiệp vụ của đơn vị như: Thực hiện quản lý các sổ quản lý người nghiện và xuất được báo cáo theo quy định trong Thông tư 05/2011/TT-BLĐTBXH; Danh sách và các thông tin; Cung cấp chức năng tìm kiếm nội dung trên phạm vi toàn bộ CSDL; Xuất dữ liệu hệ thống ra các định dạng và khuôn dạng khác nhau để phục vụ trao đổi, gửi nhận dữ liệu; Quản lý các hàm api giao tiếp với ứng dụng khác; Cung cấp chức năng sao lưu và khôi phục hệ thống; Cung cấp các chức năng bảo vệ hệ thống cũng như bảo mật cho hệ thống; Quản lý phân quyền trên hệ thống; Quản lý người dùng trên hệ thống; Quản lý giao diện.Nghiên cứu cũng tiến hành xây dựng tài liệu hướng dẫn sử dụng phần mềm, dự thảo Quy chế quản lý, khai thác CSDL và phần mềm quản lý. Trong đó quy định rõ ràng và đầy đủ về quy trình vận hành phần mềm và CSDL trên hệ thống máy chủ;quy định về phân cấp nhập dữ liệu cho các cấp quản lý như xã/phường/thị trấn, quận/huyện, Trung tâm cai nghiện;quy định về quyền hạn của các cấp quản lý trên hệ thống đối với từng tài nguyên, chức năng cụ thể;quy định về an toàn, bảo mật thông tin tới từng các nhân tham gia hệ thống;quy định cơ chế cấp phát và thu hồi tài khoản trên hệ thống đối với các đơn vị liên quan;quy định cơ chế cung cấp thống tin với đơn vị, cá nhân có nhu cầu khai thác phần mềm,đồng thời quy định các điều cấm, chế độ báo cáo và xử lý kỹ thuật khi có sự cố cần được khắc phục ngay.

Việc xây dựng CSDL người nghiện ma túy trên địa bàn thành phố Hải Phòng đã đáp ứng được các tính năng:

Một là, tính sẵn sàng: Cơ sở dữ liệu người nghiện ma túy được đảm bảo luôn sẵn sàng để sử dụng trong các ngày làm việc, chỉ cần mở máy tính hay điện thoại thông minh là có số liệu, các thông tin, các báo cáo 

Hai là, tính toàn vẹn dữ liệu: Thông tin về người nghiện ma túy được lưu trữ nhất quán và không trùng lặp, khi một phần của giao dịch thất bại, thì toàn bộ phiên giao dịch đó cũng bị coi là thất bại, nhưng trạng thái của cơ sở dữ liệu được giữ nguyên không thay đổi.

Ba là, an toàn thông tin: Không được cung cấp trái phép chia sẻ tài khoản truy cập cơ sở dữ liệu người nghiện ma túy dưới bất kỳ hình thức nào nên thông tin rất an toàn và bảo mật.

Bốn là, tính lịch sử: Toàn bộ các thao tác cập nhật, thay đổi cơ sở dữ liệu người nghiện ma túy sẽ được ghi nhật ký để phục vụ việc tra cứu khi có các vấn đề sự cố dữ liệu, được bảo lưu trên mạng lâu dài và bền vững.

Kết quả nghiên cứu đề tài giúp tăng năng suất, chất lượng và hiệu quả công tác quản lý người nghiện ma túy của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội nhờ việc cung cấp thông tin đầy đủ, nhanh chóng, kịp thời, chất lượng; từ đó giúp Lãnh đạo Sở, lãnh đạo các đơn vị kiểm tra, giám sát, chỉ đạo và tháo gỡ khó khăn kịp thời. Các cán bộ quản lý có môi trường làm việc cộng tác, tăng cường trao đổi thông tin, giảm bớt thời gian ghi chép, giúp giải quyết công việc đạt chất lượng cao hơn. Với các tính năng đã được phân tích, phần mềm CSDLngười nghiện ma túy có khả năng ứng dụng rộng rãi. CSDL được xây dựng tập trung, đảm bảo các số liệu chính xác và không trùng lặp giúp các báo cáo thống kê có được sự chính xác, không gặp phải tình trạng số liệu ảo dẫn tới việc tham mưu các chính sách không sát với thực tế… 

Có thể tìm đọc toàn văn Báo cáo kết quả nghiên cứu đề tài tại Trung tâm Thông tin và Thống kê Khoa học và Công nghệ./.